| DINSDAG 14 JANUARI 2020 laagste temperatuur: 5,7°C Nieuw Beerta tot 9,2°C Westdorpe hoogste temperatuur: 12,9°C Wijk aan Zee tot 9,9°C Terschelling neerslag: nacht 10,6 mm Leeuwarden, overdag 4,5 mm Eelde zon: 2,2 uur o.a. Lauwersoog tot zonloos m.u.v. N+NW Nederland hoogste windstoot 98 km/uur Vlieland |
EEN JAAR GELEDEN 14 JANUARI 2019 laagste temperatuur: 1,7°C Eelde tot 7,1°C Vlissingen hoogste temperatuur: 8,5°C Vlissingen tot 5,2°C Eelde neerslag: nacht 6,9 mm Ell, overdag 2,4 mm Berkhout zon: 5,7 uur Hoek van Holland tot 1 uur Lauwersoog hoogste windstoot 85 km/uur Lauwersoog |
JANUARI NOG ABSOLUUT NIET HET PUTTEKE VAN DE WINTER!
ACTUEEL
In de nacht naar dinsdag 14 januari vanuit het zuiden/zuidwesten regen/buiige neerslag die geleidelijk aan in intensiteit toenam. De meeste neerslag viel in het noorden/noordwesten van het land. Verder zo goed als geen opklaringen en de temperaturen bleven in het hele land boven de 5°C. Met uitzondering van het noorden en noordoosten liep de temperatuur in de loop van maandagavond/nacht naar dinsdag op tot in de dubbele cijfers. De KNMI-stations Eindhoven en Volkel bereikten in de nacht naar dinsdag de hoogste temperaturen met 11,1°C. In het oosten van het land kwam het KNMI-station Hupsel tot 10,1°C als maximum in de nachtelijke uren en het KNMI-station Twente tot 9,8°C. In Borculo was de hoogste temperatuur in de nacht naar dinsdag 9,9°C. Verder ook veel wind met op het KNMI-station Den Helder al een windstoot van 90 kilometer per uur. In het oosten van het land windstoten tot rond 60 kilometer per uur.
In de nacht naar dinsdag 14 januari minimum-temperaturen van 5,7°C op het KNMI-station Nieuw Beerta tot 9,2°C op het KNMI-station Westdorpe. In Borculo daalde de temperatuur tot 7°C. De meeste neerslag viel in de nacht naar dinsdag 14 januari op het KNMI-station Leeuwarden met 10,6 millimeter. In Borculo viel in de nacht naar dinsdag 14 januari vier millimeter.
In de nacht naar 14 januari 1987 bitterkoud met minimum-temperaturen op het KNMI-station De Bilt van -15,2°C, het KNMI-station Twente noteerde toen -17,1°C als minimum. Borculo had in die nacht een minimum van -16,5°C. Voor het KNMI-station De Bilt is de -15,2°C zelfs een datumrecord voor het minimum.
Onderstaande foto maakte Leen de Koning, de reiger op de uitkijk met de vraag: “Waar blijft het putteke van de winter”?
Overdag op dinsdag 14 januari in het algemeen veel bewolking en regelmatig (mot)regen/buiige neerslag door de passage van regenfronten. In de loop van de ochtend kwam een eerste front ongeveer boven het oosten tot stilstand en daarmee in de loop van dinsdagochtend/-middag naar het westen en noordwesten/noorden toe droger tot overwegend droog met zowaar nog aardig wat ruimte voor de zon. Voor het oosten/zuidoosten bleef de storing slepen en daarmee bleef het bewolkt, maar met de neerslag viel het mee en het aandeel droge(re) momenten was meer dan verwacht. In de loop van de middag kwam de volgende regenstoring vanuit het zuidwesten noordwaarts en daarmee voor het westen en noorden ook weer regen/buiige neerslag. Toch voor het oosten van het land nog wel een meevaller en dat was dat de droge(re) periode in de loop van de ochtend tot in de middag aanzienlijk langer was dan verwacht, alleen geen ruimte voor de zon.
De wind nam in de loop van dinsdag tijdelijk in kracht af om vervolgens vanaf de namiddag weer toe te nemen. Het KNMI-station Vlieland kwam tot een windstoot van 98 kilometer per uur en de gemiddelde wind bereikte zelfs even stormkracht windkracht negen. De temperaturen liepen op de meeste stations na enige daling in de nanacht/ochtend weer op tot in de dubbele cijfers.
Landelijk liepen de maximum-temperaturen op dinsdag 14 januari uiteen van 12,9°C op het KNMI-station Wijk aan Zee tot 9,9°C op het KNMI-station Terschelling. De meeste neerslag overdag viel op het KNMI-station Eelde met 4,5 millimeter. De KNMI-stations Lauwersoog en Terschelling hadden de meeste zonuren met 2,2 uur, in de rest van het land m.u.v. het noordwesten en noorden van het land zonloos. In Borculo een maximum-temperatuur van 10,7°C en daarbij de achtste zonloze dag van deze maand. Verder viel in Borculo overdag 0,8 millimeter aan neerslag en over het etmaal 4,6 millimeter.
Met een gemiddelde temperatuur op het KNMI-station De Bilt volgens de nieuwe normalen van 1981-2010 van 3,1°C is januari gewoonlijk de koudste maand van het jaar, “het putteke van de winter” volgens onze zuiderburen de Belgen. Daarvan was in 2016 absoluut nog geen sprake met een gemiddelde temperatuur van 3,8°C in Borculo t/m 14 januari, over de hele maand kwam januari 2016 uit op 3,6°C. In januari 2017 verliep januari wel een stuk kouder, t/m 14 januari stond het etmaalgemiddelde op 1,6°C en over de hele maand 0,5°C en daarmee de koudste januari sinds 2010 toen januari uitkwam op -1,1°C. Voor de januari-maanden van 2018, 2019 en ook nu 2020 t/m 14 januari is van de term “putteke van de winter” totaal geen sprake. In januari 2018 en januari 2019 t/m 14 januari een etmaalgemiddelde van 4,6°C en nu in januari 2020 5,5°C. Normaal voor januari is voor Borculo een etmaalgemiddelde van 2,3°C over de hele maand.
Onderstaande foto maakte Peter de Vries in Spanje van de ondergaande zon.
HOOGSTE WINTERTEMPERATUUR
De hoogste temperatuur deze winter in Borculo is tot op heden 15,1°C, in de vorige winter t/m 14 januari 13,1°C, over dezelfde periode in de winter van 2018 13,6°C en in de winter van 2017 was dat 11,3°C. In 2017 was de hoogste temperatuur in de winter van 2017 t/m 14 januari in Borculo nog het laagste sinds de winter van 2009 die niet hoger kwam dan 10,8°C. De winter van 2017 kwam nog tot de hoogste temperatuur in Borculo van 14,3°C en de winter van 2018 tot de eerder genoemde 13,6°C. De hoogste temperatuur in de winter van 2019 werd bereikt op 27 februari met 19,1°C en dat is ook de hoogste wintertemperatuur voor Borculo sinds 1981. De hoogste wintertemperatuur voor Borculo hiervoor was 16,1°C en dat werd gemeten op 4 februari 2004. Op het KNMI-station Arcen werd vorig jaar 27 februari zelfs een warme dag met 20,5°C. De winter van 2006 is de laatste winter die niet boven de 10°C uitkwam in Borculo.
Tot en met 14 januari was in de winter van 2011 de hoogste temperatuur 12°C in Borculo en dat bleef ook uiteindelijk de hoogste temperatuur van die winter. Over dezelfde periode in de winter van 2012 de hoogste temperatuur 13°C op 1 januari in Borculo en dat bleef ook de hoogste temperatuur van de winter van 2012. Over dezelfde periode in de winter van 2013 11,1°C en dat was op 3 januari en de hoogste temperatuur van de winter van 2013 werd bereikt op 30 januari met 13,2°C. Over dezelfde periode in de winter van 2014 de hoogste temperatuur 13,2°C van 6 januari en de hoogste temperatuur van de winter van 2014 was 13,3°C op 24 februari. De winter van 2015 had evenals de winter van 2014 een hoogste temperatuur van 13,3°C en dat werd bereikt op 10 januari. De winter van 2016 kende een hoogste temperatuur in Borculo van 14,8°C op 17 december.
Het is dit jaar dan ook een groot verschil met 14 januari 1987, weet U het nog! Onderstaande twee foto’s zijn van 14 januari 1987, een bijzondere datum uit de weergeschiedenis van Nederland.
De datum 14 januari 1987 is een bijzondere datum en weet U waarom? Toen stond er een harde ijskoude wind in combinatie met de al gevallen sneeuw. Toen luidde het advies van de KNMI: “Blijf binnen”! Die 14e januari 1987 verliep Siberisch koud met midden op de dag zeer strenge vorst. Rond het middaguur was het rond -12°C tot -14°C bij een vrij krachtige oost-noordoostenwind. Aan de noordkust was er zelfs sprake van een harde wind, met stormvlagen. We zaten midden in een strenge vorstperiode, die de gehele tweede decade van januari 1987 besloeg. De tweede decade van 1987 had op het KNMI-station Beek een gemiddelde maximum-temperatuur van -7,5°C en dat was recordkoud. Vanaf de 9e januari 1987 was koude lucht ons land binnengestroomd. Op de 11e vroor het midden op de dag al hier en daar streng en in de avond was het op het KNMI-station Deelen -15,7°C. In de avond van de 13e januari 1987 nam de wind toe en de aangevoerde lucht werd nog kouder. Rond middernacht had Twente al -17,1°C, daarbij was de sterke wind de grote boosdoener die de kou doordringend maakte. Op de 14e januari 1987 scheen overdag een flets zonnetje, maar die kon de temperatuur nauwelijks omhoog brengen. Om 13 uur op 14 januari 1987 had het KNMI-station Twente nog -14,8°C met een gevoelstemperatuur van -24°C! Later op de dag stroomde er iets minder koude lucht binnen en werd op het KNMI-station Twente een maximum van -13°C bereikt.
HET WEER EEN JAAR GELEDEN
Een jaar geleden in de nacht naar maandag 14 januari (2019) verspreid buiige neerslag vanuit het noorden afgewisseld met verspreid ook opklaringen. In de nachtelijke uren hield alleen het KNMI-station Nieuw Beerta het droog. De laagste temperaturen werden na 7 uur maandagochtend bereikt. In de nacht naar maandag 14 januari 2019 minimum-temperaturen tot 7 uur van 3,2°C op het KNMI-station Nieuw Beerta tot 7,2°C op het KNMI-station Vlissingen. Na 7 uur minima van 1,7°C op het KNMI-station Eelde tot 7,1°C op het KNMI-station Vlissingen. Aan de grond de laagste temperatuur van 1,3°C op het KNMI-station Eelde. In Borculo daalde de temperatuur tot 4,1°C. De meeste neerslag viel in de nacht naar maandag 14 januari 2019 op het KNMI-station Ell met 6,9 millimeter. In Borculo viel in de nacht naar maandag 3,2 millimeter.
Maandag 14 januari 2019 overdag vanuit het noorden verspreid buien, in de loop van de ochtend/middag nam de buienactiviteit wel wat af vanuit het noorden. Maar tot in het begin van de avond waren we nog niet verlost van de buitjes. Lokaal ging een bui nog gepaard met hagel of natte sneeuw. Naast buien ook regelmatig ruimte voor de zon tot perioden met zon. De wind blies ook nog vrij stevig en dat maakte het voor het gevoel ook kouder. In het noordelijk kustgebied stond nog enige tijd een harde wind, windkracht zeven. Het KNMI-station Lauwersoog had nog een windstoot van 85 kilometer per uur. De maximum-temperaturen liepen met de koudere noordwestelijke wind ook niet veel hoger op dan de waarde die op de vroege ochtend op de thermometerbuis stond.
Landelijk liepen de maximum-temperaturen uiteen van 8,5°C op het KNMI-station Vlissingen tot 5,2°C op het KNMI-station Eelde. Het KNMI-station Berkhout ving de meeste neerslag overdag op met 2,4 millimeter. Het KNMI-station Hoek van Holland had de meeste zonuren met 5,7 uur, daarentegen op het KNMI-station Lauwersoog één uur zon. In Borculo een maximum-temperatuur van 7,2°C en daarbij 4,2 uur zon. Verder viel er in Borculo overdag 0,8 millimeter en over het hele etmaal vier millimeter. Begin maandagavond was de temperatuur gedaald tot 2°C en dat was tot 19 uur ook het minimum van het etmaal.
EEN DUIK IN HET VERLEDEN
In 2018 in de nacht naar 14 januari de laagste temperatuur van -0,6°C op het KNMI-station Woensdrecht en aan de grond de laagste temperatuur op het KNMI-station Gilze-Rijen met -2,3°C.
Op 14 januari 2018 in Peru een aardbeving met een kracht van 7,1 op de schaal van Richter.
In 2017 in de nacht naar 14 januari verspreid buien, meest regenbuien met verspreid ook winterse buien. In de avond/nacht naar 14 januari 2017 langs de kust een noordwesterstorm met zware windstoten. Het zeestation IJmuiden kwam nog met een windstoot van 111 kilometer per uur en het KNMI-station Hoek van Holland tot 100 kilometer per uur en het KNMI-station Lauwersoog tot 96 kilometer per uur. De temperatuur daalde na 7 uur op het KNMI-station Deelen tot -0,2°C en aan de grond tot -1,4°C. In Borculo daalde de temperatuur tot 0,6°C in de weerhut en aan de grond tot -0,8°C. Overdag ook nog winterse buien met onweer. Het sneeuwdek was in Borculo in de avond nog zeven centimeter.
Onderstaande foto maakte Frans Sijmons uit Klausheide, afgebroken takken in het bos. Niet alleen daar maar in veel bossen waren de dagen daarvoor heel wat takken bezweken door het gewicht van de sneeuw, dit kwam mede door het hoge vochtgehalte van de sneeuw. Met droge sneeuw heb je daar veel minder last van.
In de nacht naar 14 januari 2016 de laagste temperatuur van 0,4°C op het KNMI-station Nieuw Beerta. Aan de grond op het KNMI-station Eelde -0,5°C en in Borculo daalde de temperatuur tot 0,7°C in de weerhut en aan de grond -0,5°C. De KNMI-stations Hupsel en Twente bleven aan de grond net boven het vriespunt.
Onderstaande foto maakte Ans Prinsen uit Meddo bij Winterswijk op de ochtend van 14 januari 2016. De dag begon zo mooi, maar die pret was snel over en ook daar werd het een waterkoude dag.
Onderstaande foto maakte Gerard Kiewiet uit Zuidhorn, natte sneeuwbuien in Zuidhorn op 14 januari 2015. De wind was nadrukkelijk aanwezig getuige de hoogste windstoot in de nachtelijke uren van 79 kilometer per uur op het KNMI-station Wijk aan Zee. Op 14 januari 2015 overdag met name in het noordwesten en noorden winterse buien, op enkele plaatsen werd het zelfs even wit, van zowel sneeuw als hagel. Tijdens winterse buien koelde het flink af, zo daalde de temperatuur op het KNMI-station Eelde tot 0,3°C tijdens een winterse bui en op het KNMI-station Berkhout tot 0,5°C. In Noordwijkerhout kwam het nog tot een windhoos.
Onderstaande foto maakte Frans Sijmons van zijn vijver, normaal is in de vijver om deze tijd van het jaar geen vis te zien. Dan zijn ze diep weggedoken in de vijver, maar rond 14 januari 2015 volop aan de oppervlakte. Dat had Frans nog niet eerder meegemaakt.
In de nacht naar 14 januari 2014 minimum-temperaturen tot 7 uur van 0,0°C op de KNMI-stations Ell en Hoogeveen. Na 7 uur in de ochtend kwam het toch nog tot wat vorst op het KNMI-station Hoogeveen met -0,1°C. Aan de grond was het KNMI-station Ell de koudste met -2,9°C. De “warmste” plek in de nacht naar 14 januari 2014 was te vinden in Zeeland met op het KNMI-station Vlissingen 5,8°C. In de Achterhoek had het KNMI-station Hupsel ook grondvorst met -0,8°C. In Borculo was de laagste temperatuur in 2014 in de nacht naar 14 januari 1,6°C en aan de grond -0,2°C.
Onderstaande foto maakte Frans Sijmons uit Klausheide, met het vochtige en zachte weer waren de paddenstoelen ook op veel plaatsen te vinden in januari 2014.
Januari 2013 stond t/m 14 januari op 33 millimeter neerslag in Borculo. In 2012 over dezelfde periode 64 millimeter en in 2011 stond de teller over dezelfde periode op 61 millimeter.
Op 14 januari 2012 bleef het droog in Borculo en daarmee het eerste droge etmaal van januari 2012 en sinds 27 december. Dat betekende voor Borculo wel 17 etmalen op rij met iedere dag meetbare neerslag en dat was toen de langste periode voor Borculo sinds juli 2007!
Op 14 januari 2011 in Borculo met een maximum van 11,1°C de warmste 14 januari voor Borculo sinds 1981.
Onderstaande foto maakte Mark Wolvenne uit Terwolde, zo zag de skyline van Deventer er uit bij een hoge waterstand van de IJssel op 14 januari 2011.
In 2006 scheen de zon in Borculo over de eerste 12 etmalen van januari ruim vier uur, dat was nog minder dan in dezelfde periode in 2010 met negen uur. In 2006 kwam daar vanaf 13 januari snel verandering in met op 13 januari 6,5 uur zon en daarna drie dagen op rij met meer dan zeven uur zon! Toen konden we zelfs een record in de boeken wegschrijven omdat in Borculo nog niet eerder zo vroeg in het jaar meer dan 7,5 uur zon kon worden genoteerd twee dagen op rij.
Op 14 januari 1975 werd in Hardinxveld-Giessendam al een vlinder waargenomen. Voor het KNMI-station De Bilt was dat de warmste 14e januari sinds 1901 met een maximum-temperatuur van 13,4°C.
In 1960 op 14 januari in het Belgische Stavelot een minimum-temperatuur van -21,5°C. Verder kwam het tot een drama door dijkdoorbraak in Amsterdam noord aan het Noordzeekanaal, hierdoor kwam de IJpolder onder water met het Tuindorp-Oostzaan.
In de nacht van 13- op 14-januari 1963 was het gelukt dat de Waal was dichtgevroren.
Op 14 januari 1955 in de ochtend om 7 uur een 24 uurs-aftapping in Noorbeek en Vaals van 25 millimeter neerslag, in Valkenburg 24 millimeter en in Maastricht 23 millimeter.
Op 14 januari 1930 werd het 15,5°C op het inmiddels opgeheven KNMI-station Sittard. Van 14- t/m 25 januari kwam het KNMI-station Maastricht bijna elke dag tot boven de 10°C, alleen op 16-, 20- en 21 januari niet. Op het KNMI-station De Bilt met een minimum van 8,1°C en een etmaalgemiddelde van 10,4°C dagrecords. Door de homogenisatie van data door het KNMI zijn deze temperaturen sinds 2016 herleid tot respectievelijk 8,4°C en 10,5°C.
Op 14 januari 1916 woedde een zware noordwesterstorm in Hoek van Holland met windkracht 10 en een maximum windstoot van 151 kilometer per uur. Deze storm hield lang aan en zorgde voor veel overlast. Het water van de Zuiderzee steeg tot grote hoogte. Op meerdere plaatsen aan de oostkant van Noord-Holland braken de dijken. Ook kwam het water bijna tot Amersfoort. De wateroverlast zorgde er voor dat er plannen werden ontwikkeld voor afsluiting van de Zuiderzee. En dat werd jaren later gerealiseerd door de aanleg van de Afsluitdijk.
BOSBRANDEN IN AFRIKA
Op onderstaande satellietfoto zijn de rode punten allemaal branden in het westen van Afrika.
Op bovenstaande foto allemaal bosbranden en die woedden jaarlijks zo vanaf oktober t/m maart. De bosbranden worden aangestoken om o.a. het land te gebruiken voor de landbouw. Maar er zijn meer redenen om de bossen in de fik te steken, zoals: de bevolking beschermen voor de wilde dieren die in de bossen leven, door de brand worden de dieren verjaagd, ook rituele ceremonies spelen een grote rol. Maar de nadelen zijn zeker zo groot, wat te denken van de oprukkende verdroging en erosie als men na het afbranden van de bossen het niet goed in de hand houdt. Ook de biodiversiteit wordt er grondig door verstoord.