HET ETMAAL VAN 12 MEI HET ETMAAL VAN DE HEILIGE SINT PANCRATIUS!
IN 2020 NOG BIJNA DE KOUDSTE NACHT VAN 12 MEI VOOR NEDERLAND!
| VRIJDAG 12 MEI 2023 KNMI-STATIONS – laagste temp. nacht: 9,7°C Terschelling tot 11,9°C Hupsel, Twente – laagste temp. etmaal: 8,5°C Nieuw Beerta tot 11,6°C Arcen – aan de grond: 5,2°C Leeuwarden, 6,9°C Maastricht – hoogste temp.: 22,8°C Eelde tot 15,9°C Vlieland – neerslag: nacht 11,3 mm Maastricht, overdag 4 mm Hoek van Holland – neerslag etmaal: 7,3 mm Westdorpe, 6,9 mm Maastricht – zon: 8,8 uur Lauwersoog tot 1,7 uur Westdorpe – hoogste windstoot 62 km/uur Volkel – hoogste windkracht 6 krachtig kustgebied, W-Waddengebied en regio Volkel WEERSTATION-BORCULO |
EEN JAAR GELEDEN 12 MEI 2022 KNMI-STATIONS – laagste temperatuur: 6,3°C Eelde tot 11,5°C Vlissingen – aan de grond: 2,4°C Ell en o.a. 2,6°C Herwijnen – hoogste temperatuur: 21°C Westdorpe tot 15,1°C Vlieland – neerslag: nacht 7 mm Voorschoten, overdag droog – zon: 14,6 uur Berkhout tot 7,6 uur Maastricht – hoogste windstoot 54 km/uur Leeuwarden WEERSTATION-BORCULO |
DATUMRECORDS 12 MEI BORCULO
maximum-temperatuur: 32,2°C in 1998 tot 8,4°C in 2010
minimum-temperatuur: -0,6°C in 2020 tot 14,3°C in 2016
natste dag: 21,4 mm in 2014
zonnigste dag: 15,2 uur in 2001
DATUMRECORDS 12 MEI KNMI-STATIONS
maximum-temperatuur: 32,5°C Eindhoven in 1998 tot 6,6°C Eelde in 1978
minimum-temperatuur: -1,8°C Eelde in 1941 tot 17,9°C Deelen in 1998
natste dag: 26,3 mm Lauwersoog in 2003
BIJZONDERHEDEN (VRIJDAG) 12 MEI
De datum 12 mei is de tweede dag van de IJsheiligenperiode, de dag van de Heilige Pancratius. Nu in de nacht naar vrijdag 12 mei geen last van de IJsheiligen, overigens ook vorig jaar niet en het laatste jaar met (grond)vorst op 12 mei was in 2020 met -1,6°C op het KNMI-station Twente en aan de grond zelfs -6,5°C.
Dit jaar geen last van de IJsheiligen, dit jaar is Pluvius de waterdrager heer en meester. Ook donderdag viel er een flinke plons water met o.a. in Eefde bij Zutphen over het etmaal 37,5 millimeter. In Borculo was 11 mei op donderdag met 23 millimeter nooit eerder zo nat sinds 1981. Het jaar 2023 is voor Borculo tot op heden met 408 millimeter ook al het natste jaar sinds 1981 en de lente volgt ook vrij snel als natste sinds 1981. De neerslagteller voor de lente staat nu in Borculo op 266 millimeter en daarmee nog 4 millimeter verwijderd van de natste lente van 1994 met 270 millimeter over de volle drie maanden.
In 2020 op 12 mei op uitgebreide schaal in het oosten en zuiden/zuidoosten van het land lichte vorst op waarnemingshoogte. Verder in het grootste deel van het land grondvorst m.u.v. de kustgebieden en het IJsselmeergebied. Het KNMI-station Twente was de koudste plek in de nacht naar 12 mei, met -1,6°C in de weerhut bijna een datumrecord voor het minimum. Het datumrecord voor het minimum bleef nog overeind met -1,8°C van het KNMI-station Eelde van 12 mei 1941. De -1,6°C op het KNMI-station Twente is wel een datumrecord voor het KNMI-station Twente. Verder aan de grond alleen op het KNMI-station Twente matige vorst met de -6,5°C en dat is een nieuw landelijk record voor 12 mei. Het oude datumrecord voor 12 mei aan de grond was -4,9°C van 12 mei 2012 ook op het KNMI-station Twente. De KNMI-stations Eindhoven en Gilze-Rijen hadden met -4,9°C bijna matige vorst aan de grond. In Borculo met -0,6°C als minimum de koudste nacht van 12 mei sinds 1981, het oude record was 0,8°C van 12 mei 2005.
Ook het etmaal over het geheel verliep koud, in Borculo op 12 mei 2020 met een etmaalgemiddelde temperatuur van 6,6°C het koudste etmaal van 12 mei sinds 1981. Het etmaalrecord was nog in handen van 12 mei 2010 met een etmaalgemiddelde van 6,7°C.
Voor meer info klik op: KNMI WEER WEERPLAZA
Onderstaande foto maakte Peter de Vries, de familie Eend op pad.
– In de nacht naar 12 mei 2019 op de KNMI-stations Deelen en Twente lichte vorst in de weerhut, aan de grond in het oosten en zuiden van het land op uitgebreide schaal grondvorst tot bijna nog matige vorst. In de nacht naar 12 mei 2019 de laagste temperatuur van -1°C op het KNMI-station Twente en aan de grond de laagste temperatuur op het KNMI-station Eelde met -4,5°C gevolgd door het KNMI-station Twente met -4,0°C. Het KNMI-station Hupsel had op waarnemingshoogte 0,3°C en aan de grond -2,5°C.
– Voor Borculo was 2018 tot 2022 het zonnigste jaar sinds het begin van de reguliere zonurenmeting in 1995. Borculo passeerde in 2018 op 12 mei de grens van 600 uur zon in 2018, in 2019 t/m 12 mei stond de teller op 553 uur, in 2020 op 647 uur, in 2021 508 uur, in 2022 687 uur zon en nu in 2023 465 uur zon. In 2017 t/m 12 mei 499 uur zon en in 2016 t/m 12 mei 578 uur zon. In 2020 t/m 12 mei 47 uur zon meer dan in het toen nog zonnigste jaar 2018 t/m 12 mei. Het jaar 2018 stond voor Borculo t/m 12 mei net in de top vijf van zonnigste jaren sinds 1995. In 2003 op 24 april al 600 uur zon en in 1998 pas op 30 juni 600 uur zon.
Onderstaande foto maakte Peter de Vries, evenals in het wereldje van de geiten wordt er in het dagelijkse leven van de mensen ook regelmatig wat afgemekkerd en dan op het weer!
WARME-, ZOMERSE- EN TROPISCHE DAGEN IN MEI
De temperaturen waren in mei 2019 tot 18 mei wel een moeizaam verhaal, zo werd de warme grens van 20°C pas bereikt op 18 mei. Gemiddeld telt mei in Borculo 13 warme dagen, mei 2019 kwam in Borculo niet verder dan tot zeven warme dagen. Mei 2019 had daarmee het laagste aantal warme dagen sinds mei 2015 die slechts vijf warme dagen telde. De laatste mei-maand die voor 2019 niet tot 13 warme dagen kwam voor Borculo is ook mei 2015. Het aantal warme dagen in mei loopt voor Borculo uiteen van twee in 1991 tot 23 in 2018. De mei-maanden van 2017, 2016 en 2015 kwamen totaal tot respectievelijk 19, 16 en 5 warme dagen. Mei 2020 kwam totaal tot 15 warme dagen, mei 2021 tot 5 warme dagen en mei 2022 telde 18 warme dagen.
Zomerse dagen in mei is ook nog goed mogelijk, in Borculo gemiddeld genomen vijf zomerse dagen in mei. In 2018 in mei in Borculo 17 zomerse dagen, het hoogste aantal voor mei sinds 1981. Sinds 1981 in Borculo nog vijf jaren waarin mei niet tot een zomerse dag kwam, het laatste jaar was in 2004.
De volgende stap is dan een tropische dag in mei, ook dat kan en voor Borculo is de kans daarop niet erg groot, gemiddeld is dat 0,4. De laatste mei-maand met een tropische dag was voor Borculo mei 2018. Mei 2018 kwam in Borculo zelfs tot drie tropische dagen en dat was alleen in mei 1982 met vier tropische dagen net wat meer. Sinds 1981 in Borculo in zeven jaren in mei een tropische dag. De mei-maanden van 2019, 2020, 2021 en 2022 hadden in Borculo geen tropische dag.
In mei 2019 was het ook zeer magertjes met het aantal uren van boven de 18°C in Borculo. Normaal voor mei is voor Borculo 167 uur een temperatuur van boven de 18°C. Mei 2019 kwam in Borculo niet verder dan 95 uur boven de 18°C en de uren-teller kwam pas vanaf 15 mei in beweging. De hoogste temperatuur tot 15 mei was in mei 2019 in Borculo 17,7°C. Het aantal uren van boven de 18°C in Borculo loopt uiteen van 357 uur in mei 2018 tot 56 uur in mei 1996. Mei 2019 had met 95 uur boven de 18°C het laagste aantal voor mei sinds mei 2015 die tot 70 uur boven de 18°C kwam. Mei 2020 kwam in Borculo tot 172 uur boven de 18°C, in mei 2021 met 77 uur het laagste aantal voor mei sinds mei 2015 en in mei 2022 totaal 226 uur boven de 18°C en dat is het hoogste voor mei sinds mei 2018.
Uit bovenstaande wordt wel duidelijk dat mei 2018 een record-maand was met het aantal uren boven de 18°C. Voor Borculo kwam het etmaalgemiddelde van mei 2018 uit op 17,6°C, de warmste mei-maand sinds 1981. Ook voor het KNMI-station De Bilt werd het de warmste mei-maand met een etmaalgemiddelde van 16,4°C sinds 1901.
Voor Borculo is de koudste mei-maand mei 1991 met een etmaalgemiddelde van 9,6°C en daar staat mei 2023 nu nog ruim boven met 14,8°C.
WEER AANDACHT VOOR DE UV-MONKEY
Met de uren zon komt de UV-index ook regelmatig om de hoek kijken. Hieronder ziet U een plaatje van de UV-index voor de eerste week van mei, onderaan de schaal van de UV-index. Deze waarden gelden vanzelfsprekend voor een onbewolkt weerbeeld.
Met mei op de kalender zullen we normaal gesproken toch rekening moeten houden dat de zon nog krachtiger wordt. De zonkracht is een maat voor de hoeveelheid ultraviolette straling (UV) in het zonlicht die de aarde bereikt. Het UV-zonlicht neemt toe naarmate de zon hoger staat en varieert met de seizoenen en het moment van de dag. Warmte heeft geen invloed, op een koele zonnige dag kan de zonkracht even sterk of sterker zijn dan op een warme dag. Wel is de hoeveelheid UV afhankelijk van wolken, vocht of stof in de atmosfeer en van de hoeveelheid ozon. De ozonlaag op grote hoogte in de atmosfeer beschermt het aardoppervlak tegen UV.
Voor de zonaanbidders daarom de waarschuwing, zon verstandig! Hieronder een overzicht van wat verstandig zonnen is!
UV-index 1-2: verstandig zonnen 50-100 minuten
UV-index 3-4: verstandig zonnen 25-35 minuten
UV-index 5-6: verstandig zonnen 15-25 minuten
UV-index 7-8: verstandig zonnen 10-15 minuten
UV-index 9-10: verstandig zonnen minder dan 10 minuten
Er is een handig hulpmiddeltje om er achter te komen hoe hoog de UV-index is en dat is met de UV-monkey. Hieronder een foto van de UV-monkey die een doorsnede heeft van bijna vier centimeter. Als je de UV-monkey naar de zon richt dan gaat het ronde witte vlak in het midden verkleuren, de kleur kun je dan vergelijken met de vier kleuren in de buitenste ring die de hoogte van de UV-index aangeeft. Is de kleur gelijk met het vak linksboven dan is de UV-index 1-2, het vak rechtsboven 3-5, het vak rechtsonder 6-8 en het vak linksonder 9-11.
Het bovenstaande is wel een groot verschil met 12 mei 2010! Mei 2010 zakte behoorlijk ver weg in het “thermische moeras” met droevig lage temperaturen overdag. Zo werd het op 12 mei 2010 in Borculo niet “warmer” dan 8,4°C. Het werd de koudste 12e mei voor Borculo sinds 1981. De laagste temperatuur voor een 12e mei in Borculo was nog 10,6°C in 1996, dat record is gesneuveld in mei 2010. In Borculo t/m 12 mei 2010 al 12 etmalen in mei op rij van onder de 15°C en dat was in Borculo nog nooit voorgekomen! En wat te denken van de neerslagsom, t/m 12 mei was er in mei 2010 in Borculo 42 millimeter gevallen en dat was net zoveel als in de hele periode vanaf 22 maart t/m 30 april 2010! Normaal voor de hele maand mei in Borculo is 70 millimeter, we zaten daar op 12 mei 2010 al dik over de helft. Ook met het aantal uren zon was het droevig gesteld, t/m 12 mei nog maar 33 uur zon in mei 2010. Normaal voor de hele maand mei is voor Borculo 194 uur zon.
EEN DUIK IN HET VERLEDEN
In 2016 voor Borculo was 12 mei de zesde zomerse dag van 2016 en het negende etmaal op rij die droog verliep. Voor Borculo daarmee toen de droogste periode toen sinds begin maart 2016 met ook negen droge etmalen op rij.
In 2012 op 12 mei een maximum-temperatuur van 12,9°C in Borculo en dat was wel een groot verschil met 10 mei daarvoor toen het 22,8°C werd in Borculo en nog 26°C op het KNMI-station Ell. In 2010 overigens geen hoger maximum in Borculo dan 8,4°C op 12 mei.
De gemiddelde barometerstand kwam 12 mei 2012 op het KNMI-station De Bilt uit op 1034,5 hectopascal. Dat was de op drie na hoogste luchtdruk in mei, op 16 mei 1943 had het KNMI-station De Bilt gemiddeld zelfs 1039,1 hectopascal.
In 2009 op 12 mei waren de IJsheiligen in het noorden van het land nog behoorlijk actief. Op het KNMI-station Eelde daalde de temperatuur aan de grond tot -4°C, zware grondvorst.
In 2005 op 12 mei op het inmiddels opgeheven KNMI-station Soesterberg -1,2°C als minimum-temperatuur. Aan de grond in die nacht op het KNMI-station Twente -3,5°C.
Op 12 mei 1998 werd het 32°C op het KNMI-station De Bilt, nooit eerder werd het zo vroeg zo warm in De Bilt sinds 1901. Op het KNMI-station Gilze-Rijen had een maximum van 32,6°C!
In 1960 op 12 mei op het inmiddels opgeheven KNMI-station Epen een maximum-temperatuur van 26,4°C. In de avond trokken onweersbuien over het zuiden, midden en westen van het land met in Limburg 1200 bliksemontladingen in een uur tijd.
In 1945 werd op 12 mei de hoogste temperatuur van de tweede decade van mei gemeten op het KNMI-station Maastricht met 33,2°C. Door de homogenisatie van data door het KNMI is dit maximum sinds 2016 herleid tot 32°C. Daarmee is het niet meer de hoogste temperatuur voor de tweede mei-decade. Dat is nu 32,5°C van 12 mei 1998 op het KNMI-station Maastricht.
In 1904 op 12 mei was het Hemelvaart en het KNMI-station De Bilt had toen een laagste minimum-temperatuur van -1,1°C. Op het inmiddels opgeheven KNMI-station Winterswijk begon de dag met de laagste temperatuur van 0,4°C en overdag werd het 11,1°C. In Enschede kwam nog 1,6 millimeter aan regen naar beneden.
De laagste temperatuur voor 12 mei sinds 1901 voor het KNMI-station De Bilt is -1,1°C uit het jaar 1941. Door de homogenisatie van data door het KNMI is dit minimum sinds 2016 herleid tot -1,7°C.
In het Zwarte Woud viel rond 12 mei 2013 nog wat sneeuw, onderstaande foto is van de Feldberg op 12 mei rond 13.30 uur.
KANAALRAT
Weet U wat onderstaand plaatje te maken heeft met 12 mei 1983?
Een rampzalige datum uit de Nederlandse geschiedenis is zeker ook 12 mei 1983, het was toen Hemelvaartsdag. Daags voor Hemelvaartdag ontwikkelde in het Engelse Kanaal een sterk uitdiepende depressie. Deze liep zeer snel langs onze kust naar het noordoosten en werd zeer actief op Hemelvaartsdag 1983, in weerkamer-jargon een zogenaamde “Kanaalrat”, deze veroorzaakte een kortdurende, zeer zware storm. Daar heeft bovenstaand plaatje mee te maken! In drie uur tijd trok het systeem van Vlissingen naar Den Helder. Het systeem zou zich ontwikkelen als een beruchte “Kanaalrat” en trok een spoor van ellende over ons land op 12 mei 1983. Het KNMI was niet bij de les, om tien uur gaf men nog een matige wind door, toen stond er in Vlissingen al een wind met orkaankracht. In twee uur tijd trok de “Kanaalrat” langs de westkust naar het noorden. Vooral op het IJsselmeer kwamen veel watersporters in de problemen. Het kostte tien mensen het leven. De enige weerman die de storm voorzag was Hans de Jong, toen NCRV-weerman. Hij waarschuwde al in de ochtend bij het programma “Hier en Nu” voor een storm en adviseerde niet het water op te gaan. In tegenstelling tot het KNMI had Hans de Jong de gehele nacht de depressie op de voet gevolgd.
Langs de kust en op het IJsselmeer windstoten van 120 kilometer per uur, bij de windpaal van Cadzand zelfs een windstoot van 133 kilometer per uur en in IJmuiden tot 131 kilometer per uur. Uiteindelijk waaide het in Zeeland en langs de westkust gemiddeld over een uurvak met windkracht 9 en daarmee was een officiële storm een feit. Maar over een wat kortere periode was er in deze regio’s tijdelijk een zware west-zuidwesterstorm, windkracht 10. En in Cadzand werd, gemiddeld over tien minuten, zelfs maximaal windkracht 11 gemeten.
Landinwaarts bereikte geen enkel KNMI-station een uurgemiddelde windsnelheid van boven de 90 kilometer per uur en daarom komt deze niet voor in de zware stormenkalender van Zwart. In de regio Utrecht-Nieuwegein kwam het nog tot een windhoos.