DE REEKS WARME DAGEN OP RIJ DIT JAAR KORTER DAN IN 2022!
GROTE VERSCHILLEN IN NEERSLAGDAGEN IN DE ZOMERPERIODE!
| DINSDAG 15 AUGUSTUS 2023 KNMI-STATIONS – laagste temp. nacht: 14,7°C Hoogeveen tot 18,1°C Hupsel – laagste temp. etmaal: 9,6°C Eelde tot 17,6°C Arcen – aan de grond: 7,7°C Eelde en 8,2°C Voorschoten – hoogste temp.: 27,3°C Ell tot 21,1°C Den Helder – neerslag: nacht 3,3 mm Hoogeveen, overdag 1,1 mm Lelystad – neerslag etmaal: 3,3 mm Hoogeveen en 1,8 mm Lauwersoog – zon: 13,2 uur Den Helder tot 4,6 uur Gilze-Rijen – hoogste windstoot 44 km/uur Lauwersoog – hoogste windkracht 5 vrij krachtig kustgebieden, Waddengebied WEERSTATION-BORCULO |
EEN JAAR GELEDEN 15 AUGUSTUS 2022 KNMI-STATIONS – laagste temperatuur: 16°C Heino tot 21,4°C Maastricht – hoogste temperatuur: 29,7°C o.a. Nieuw Beerta tot 24,8°C Wijk aan Zee – neerslag: nacht 3,3 mm Woensdrecht en overdag 24,4 mm Woensdrecht – zon: ~9 uur Vlissingen tot ~0,5 uur Ell – hoogste windstoot 48 km/uur Vlissingen WEERSTATION-BORCULO |
DATUMRECORDS 15 AUGUSTUS BORCULO
maximum-temperatuur: 31,8°C in 2001 tot 19,1°C in 2014
minimum-temperatuur: 6,5°C in 1994 tot 18,8°C in 2000
natste dag: 14,6 mm in 2010
zonnigste dag: 12,9 uur in 2001
DATUMRECORDS 15 AUGUSTUS KNMI-STATIONS
maximum-temperatuur: 33,6°C Arcen in 2001 tot 14,5°C Eelde in 1923
minimum-temperatuur: 3,9°C Arcen in 1994 tot 21,2°C Den Helder in 2020
natste dag: 53,4 mm Maastricht in 2010
BIJZONDERHEDEN (DINSDAG) 15 AUGUSTUS
Het KNMI-station Arcen bereikte 15 augustus 2022 de 75e warme dag op rij, 75 dagen op rij van 20°C en hoger. Dat was voor Nederland toen al een absoluut record sinds 1901. Het KNMI-station Arcen verbeterde hiermee zijn eigen record dat nog stond op 65 warme dagen op rij uit het jaar 1995. Uiteindelijk kwam het KNMI-station Arcen tot 99 etmalen op rij met een temperatuur van 20°C en hoger en wel van 2 juni t/m 8 september. Met andere woorden, van de 92 zomerdagen 91 dagen van 20°C en hoger. Alleen op 1 juni met 19,1°C geen warme dag. Dat lukte dit jaar bij lange na niet op het KNMI-station Arcen. Tot nu toe de langste reeks van 58 warme dagen op rij op het KNMI-station Arcen van 30 mei t/m 26 juli.
Voor Borculo is de langste reeks warme dagen niet te vergelijken met het KNMI-station Arcen. In 2022 was in Borculo de langste reeks warme dagen 60 dagen op rij en voor dit jaar tot nu toe 31 dagen op rij. Overigens is de reeks warme dagen van 68 dagen op rij in 2022 wel de langste reeks warme dagen voor Borculo sinds 1981.
Het KNMI-station Arcen komt voor Nederland regelmatig als warmste tevoorschijn, maar voorlopig nog bij lange na niet zo extreem als in het Middellandse Zeegebied. In Marokko werd deze zomer voor het eerst al een temperatuur bereikt van 50°C en de afgelopen dagen lukte dat ook in Turkije, zie onderstaand plaatje.
In 2022 in het etmaal van 15 augustus temperaturen van 16°C als laagste minimum-temperatuur op het KNMI-station Heino en 29,7°C als hoogste maximum-temperatuur op de KNMI-stations Nieuw Beerta en Westdorpe. De hoogste minimum-temperaturen in de nacht naar 15 augustus 2022 van 21,4°C en 21,2°C op respectievelijk de KNMI-stations Maastricht en Lauwersoog. Op het KNMI-station Maastricht daalde de laagste temperatuur later op 15 augustus nog naar 19,1°C en op het KNMI-station Lauwersoog nog naar 20,6°C. Daarmee alleen voor het KNMI-station Lauwersoog een tropennacht en het werd de hoogste minimum-temperatuur van augustus 2022 over het hele etmaal.
Verder viel er neerslag van betekenis op 15 augustus 2022 met vanaf middernacht tot in de avond 20 uur op het KNMI-station Woensdrecht 27,7 millimeter. In de nachtelijke uren viel op de KNMI-stations Woensdrecht en Gilze-Rijen respectievelijk 3,3- en 3,2 millimeter en overdag op de KNMI-stations Woensdrecht en Voorschoten respectievelijk 24,4- en 15,5 millimeter.
In 2022 op 15 augustus in Borculo een minimum-temperatuur van 19,1°C en daarmee een datumrecord, het oude datumrecord stond op 18,8°C van 15 augustus 2000. Voor Borculo in de zomerperiode van 2022 op twee dagen onder de 20°C en dat was op 1 juni en op 7 juli. Verder was 15 augustus 2022 voor Borculo de negende dag van de hittegolf.
Voor meer info klik op: KNMI WEER WEERPLAZA
Onderstaande foto maakte Peter de Vries van een stapelwolk op 15 augustus 2022 en die hadden we in Nederland al meer dan een week daarvoor niet meer gezien. Op 15 augustus 2022 sinds lange tijd weer opbollende stapelwolken die lokaal ook het buienstadium bereikten met onweer, de meest actieve en felle buien in het zuidwesten en noordoosten van het land.
– In 2021 in de nacht naar 15 augustus was het KNMI-station Wijk aan Zee het enige KNMI-station die boven de 18°C bleef met de laagste temperatuur van 18,2°C en dat werd uiteindelijk ook de hoogste minimum-temperatuur van augustus 2021. Overdag bereikte het KNMI-station Arcen met 27,6°C de hoogste temperatuur van augustus 2021. Daarmee voor augustus het laagste maand-maximum sinds 2006. Augustus 2006 had landelijk de hoogste temperatuur van 26,6°C op het KNMI-station Marknesse. In Borculo was de hoogste temperatuur van augustus 2021 26,2°C en dat is het laagste maximum voor augustus sinds 2006 toen Borculo ook tot 26,2°C kwam als hoogste temperatuur van de maand. De 26,2°C is voor Borculo wel het laagste maximum van augustus sinds 1981.
– In 2020 in de nacht naar 15 augustus nog twee KNMI-stations met een tropennacht en dat waren de KNMI-stations Den Helder en Lauwersoog met respectievelijk een minimum van 21,4°C en 21,2°C. Over het hele etmaal werd het minimum op het KNMI-station Den Helder 21,2°C en daarmee een nieuw datumrecord voor het minimum, het oude record was 20,0°C van 15 augustus 2001 op het KNMI-station Vlissingen.
In 2020 op 15 augustus overdag temperaturen die nergens de tropische grens van 30°C bereikten, maar dat scheelde niet veel met de hoogste temperatuur op het KNMI-station Deelen van 29,7°C en 29,4°C op het KNMI-station Volkel. Op de meeste plaatsen boven de 25°C waarmee de hittegolf nog vrolijk doorging. Zo bereikte het KNMI-station De Bilt ook de zomerse grens met 28,2°C en daarmee was de landelijke hittegolf elf dagen oud en ook de langste landelijke hittegolf met start- en einddatum in augustus. Uiteindelijk duurde deze hittegolf t/m 17 augustus en daarmee een totale lengte van 13 augustusdagen. De langste hittegolf in augustus was in 1975 die op 29 juli was gestart en eindigde op 15 augustus, daarmee 15 augustusdagen hittegolf.
– In 2018 werd op 15 augustus nergens de zomerse grens van 25°C bereikt. Het KNMI-station De Bilt kwam wel tot de 52e warme dag op rij en daarmee nog één dag verwijderd van het record uit 2003 van 53 warme dagen op rij. Het KNMI-station De Bilt zou uiteindelijk daar ruimschoots overheen gaan met een periode van totaal van 60 warme dagen op rij, de langste periode voor het KNMI-station De Bilt sinds 1901.
Op onderstaande foto het wilgenroosje, een plant die je in augustus nog veelvuldig kunt tegenkomen. Het bijzondere van deze plant is dat na een bosbrand het één van de eerste planten is die weer tevoorschijn komt. De Engelsen noemen deze plant ook wel “fireweed”.
AUGUSTUS MET ZIJN VERSCHILLEN
De verschillen rond half augustus kunnen soms heel groot zijn. In de nacht naar 15 augustus 2013 de tweede koude nacht op rij. Het KNMI-station Twente was de koudste plek met op waarnemingshoogte 6°C als laagste temperatuur. Uiteindelijk werd deze 6°C ook de laagste temperatuur van augustus 2013. Aan de grond op het KNMI-station Twente 1,7°C. Wel een groot verschil met het KNMI-station Vlissingen met 15,6°C als minimum-temperatuur op waarnemingshoogte. Het KNMI-station Vlissingen bleef als enige KNMI-station boven de 15°C met de minimum-temperatuur.
In Borculo was de laagste temperatuur in 2013 in de nacht naar 15 augustus 8,8°C. Op de Veluwe nog lagere temperaturen met o.a. in Vierhouten 5,1°C in de weerhut.
De hoogste temperatuur in Borculo op 15 augustus 2013 was 20,2°C. Het etmaalgemiddelde van 15 augustus 2013 was in Borculo 14,5°C en dat was alleen in 1994 op 15 augustus met 13,8°C nog lager sinds 1981. Het geeft wel aan dat het etmaal van 15 augustus 2013 thermisch wel heel magertjes was. Landelijk liep de hoogste temperatuur op tot 23,1°C op de KNMI-stations Westdorpe en Woensdrecht.
Maar in 1975 totaal ander weer! Op 15 augustus 1975 kwam er een einde aan de langste reeks zomerse dagen op rij in De Bilt, van 29 juli t/m 15 augustus 1975, een reeks van 18 dagen op rij met meer dan 25°C en ook nog zes tropische dagen. Het was in de periode van de meest beruchte hittegolf in Nederland sinds 1901, die vond plaats van 29 juli t/m 15 augustus 1975. Dit is altijd nog de langste landelijke hittegolf die ons land ooit heeft gekend.
Op onderstaande foto de maïs na de hittegolf in augustus 1975, totaal uitgedroogd en niets meer waard. De foto had ook van de zomer van 2018 kunnen zijn, in de Achterhoek en Twente zagen diverse maïsvelden er ook zo uit.
NEERSLAGDAGEN
In tegenstelling tot de zomer van 2018, 2019 en in wat mindere mate in de zomer van 2020 werd evenals in de zomer van 2021 ook in de zomer van 2017 veel geklaagd over het ontbreken van een stabiele periode, m.a.w. veel neerslagdagen! De zomerperiode van 2017 telde t/m 15 augustus in Borculo 49 neerslagdagen en daarvan 11 in augustus! In 2021 over dezelfde periode in de zomer 38 neerslagdagen en daarvan 7 in augustus. Een groot verschil met de zomer van 2018 in Borculo, t/m 15 augustus slechts 24 neerslagdagen en dat was de helft van de zomer van 2017. De zomer van 2019 telde in Borculo t/m 15 augustus 33 neerslagdagen, in de zomer van 2020 41 neerslagdagen, in de zomer van 2022 27 neerslagdagen en in de huidige zomer inmiddels 43 neerslagdagen.
Augustus 2023 telt inmiddels 10 neerslagdagen, in augustus 2022 t/m 15 augustus 4 neerslagdagen, in augustus 2020 over dezelfde periode in Borculo vijf neerslagdagen tegen augustus 2019 over dezelfde periode tien neerslagdagen, over dezelfde periode in augustus 2018 zes neerslagdagen.
In 2016 t/m 15 augustus telde de zomer in Borculo ook al 45 neerslagdagen en daarvan negen in augustus. De zomer van 2014 telde t/m 15 augustus in Borculo ook 45 dagen met neerslag, daarvan 10 in augustus.
In de zomer van 2012 totaal 50 neerslagdagen. De zomer van 2013 had in Borculo met 32 neerslagdagen het laagste aantal regendagen sinds de zomer van 1989 met 27 neerslagdagen. Totaal kwam de zomer van 2014 in Borculo uit op 58 neerslagdagen, de zomer van 2015 op 49 neerslagdagen, de zomer van 2016 op 55 neerslagdagen, de zomer van 2017 op 56 neerslagdagen, de zomer van 2018 kwam tot 33 neerslagdagen, de zomer van 2019 40 neerslagdagen, de zomer van 2020 tot 55 neerslagdagen, de zomer van 2021 tot 49 neerslagdagen en in de zomer van 2022 totaal 29 neerslagdagen. Met 29 neerslagdagen in de zomer van 2022 was dat alleen in de zomers van 1986 en 1989 lager met respectievelijk 28- en 27 neerslagdagen.
Het aantal neerslagdagen voor de zomerperiode loopt in Borculo sinds 1981 uiteen van 27 in de zomer van 1989 tot 70 in de zomer van 2011
Normaal is 45 etmalen met meetbare neerslag voor de hele zomer voor Borculo. In 2011 op 15 augustus voor Borculo de 13e dag van augustus 2011 met regen, oftewel nog maar twee droge dagen. Ook het aantal regendagen voor de zomer liep flink op in de zomer van 2011, t/m 15 augustus telde de zomer van 2011 in Borculo 57 dagen met regen. Voor augustus is augustus 2011 ook koploper met 26 neerslagdagen, daarentegen in augustus 1991 en augustus 2022 slechts zes neerslagdagen.
EEN DUIK IN HET VERLEDEN
Onderstaande foto’s zijn van de Boven-Slinge bij Aalten-Bredevoort, De foto linksonder is van 30 juli 2019 en de foto rechtsonder van 15 augustus 2019. Onderstaande foto’s hadden ook van de zomer van 2022 kunnen zijn in augustus.
In 2017 in de nacht naar 15 augustus in het Twentse De Lutte rond middernacht een stevige bui met als resultaat drie millimeter. Overdag op 15 augustus in het zuidwesten zware buien met onweer, het KNMI-station Vlissingen ving rond 30 millimeter op en een dagsom van 37 millimeter. Begin van de avond in Twente een aantal stevige buien met o.a. in Hengelo (O) wateroverlast met straten die blank stonden. In Twente kreeg De Lutte een hoosbui van 38 millimeter waarvan 35 millimeter in een kwartier te verwerken tegen slechts één millimeter in het vier kilometer verderop gelegen Losser. In Borculo viel overdag 9,6 millimeter.
In de nacht naar 15 augustus 2016 aan de grond grote temperatuurverschillen, zo had het KNMI-station Hupsel aan de grond 7,1°C en het KNMI-station Twente 2,9°C. Van de KNMI-stations met een grondtemperatuur onder de 5°C zat ook het KNMI-station Wijk aan Zee in de duinen met 4,9°C.
Neerslag viel in de nacht naar 15 augustus 2014 nog 15 millimeter op het KNMI-station Hoek van Holland, in Borculo wat licht gespetter en dat leverde 0,2 millimeter op. In Loosduinen viel in de avond van 14 augustus 2014 nog 20 millimeter in 20 minuten tijd. Zo kon Borculo tot 20 uur 4,6 millimeter bijschrijven in de boeken. Van de KNMI-stations had 15 augustus 2014 Volkel de meeste neerslag overdag met 17 millimeter.
Onderstaande foto maakte Mark Wolvenne uit Terwolde van een zeer imposante stapelwolk.
In 2011 in de nacht naar 15 augustus bleef het droog in Nederland en dat was voor de nachtelijke uren niet meer voorgekomen sinds 2 augustus daarvoor.
De laagste temperatuur voor 15 augustus op het KNMI-station De Bilt staat op naam van 1994 met 5,6°C.
De zomer van 1959 was lang en droog. Op 15 augustus brak een nieuwe droogte-periode aan en die duurde t/m 13 oktober. In die periode viel op het KNMI-station De Bilt slechts zes millimeter.
Op 15 augustus 1954 viel er in Lemmer-Buma 68 millimeter. Verder kwam het in Nijmegen tot een windhoos met veel schade over 2 kilometer.
Op 15 augustus 1924 viel in het Noord-Hollandse Overveen 22 millimeter neerslag.
HITTEGOLF NOORDPOOL
In de zomer van 2007 werd de Noordpool getrakteerd op een ware hittegolf als nooit tevoren. De hittegolf was vanzelfsprekend ook verantwoordelijk voor het afsmelten van de ijsvloer zoals nog niet eerder was gebeurd. Zo zagen wetenschappers van de Queens University in Ontario met verbazing de thermometer op hun basis op het Melville Eiland, doorgaans één van de koudste plaatsen in Noord-Amerika, in juli 2007 tot maar liefst 22°C stijgen. De normale gemiddelde temperatuur is 5°C. Dikwijls schommelde de temperatuur tussen 10°C-15°C. Ook op andere plaatsen zijn toen temperaturen gemeten die veel hoger lagen dan normaal. Temperaturen die rond 3°C-4°C hoger waren dan normaal voor de maanden juni, juli en augustus. Zeer opmerkelijk was wel de temperatuur in het noorden van Siberië die 4°C-5°C hoger waren dan gemiddeld.
Zou onderstaand plaatje het toekomstbeeld zijn op de Noordpool.
Eén en ander had toen ook te maken met ongewoon heldere hemels boven de Noordpool waarbij meer zonlicht een recordhoeveelheid ijs heeft doen afsmelten. De ijsmassa viel terug tot een recordminimum van rond vier miljoen vierkante kilometer, 39% beneden het normale lange termijngemiddelde voor de periode 1979-2000. Als het smelten op deze schaal zou blijven toenemen zou de Noordpool al ruim voor 2030 in de zomer ijsvrij zijn. Op de Noordpool is zowat een derde deel van het ijs al verdwenen dat er was bij het starten van satellietmetingen ruim 30 jaar geleden. De snelheid van het smeltproces is sterk gestegen sinds 2002. In de zomer van 2007 was zelfs in één week tijd een oppervlakte aan ijs gesmolten ter grootte van Groot-Brittannië. Er was in de zomer van 2007 dan ook al zoveel ijs gesmolten dat de noordwestpassage langs Canada volledig bevaarbaar was en de noordoostpassage langs Rusland was later ook bevaarbaar en dat was wel zeer uniek. Het uit 2005 nog daterende record was 5,3 miljoen vierkante kilometer ijsvloer. In de periode 1979-2000 was de gemiddelde uitgestrektheid van het ijsoppervlak 7,7 miljoen vierkante kilometer.
De minimum ijsoppervlakte doet zich doorgaans laat in september voor, waarna het water weer begint te bevriezen. Maar voor het nieuwe “vries-seizoen” gaat het dan toch allemaal veel moeizamer, er is dan een hoop open water die flink is opgewarmd. Het opnieuw bevriezen tot ijs is dan een hele klus. Het winterijs dat was aangegroeid in de winters van 2005 en 2006 heeft het verlies in de zomer van 2007 bij lange na niet kunnen goedmaken.
Op onderstaand plaatje ziet U de noordwestpassage (rode lijn), deze is aanmerkelijk korter dan de normale route (gele lijn). Ook dit jaar was er weer heel slecht nieuws dat er veel ijs was gesmolten.
Het zeeniveau is het resultaat van het volume vloeibaar water op aarde en van de gemiddelde temperatuur die de gemiddelde dichtheid van het water beïnvloedt. Als er klimaatverandering in de vorm van temperatuurstijging optreedt zoals nu, smelten de ijskappen en wordt het zeewater warmer. In beide gevallen stijgt het absolute zeeniveau. Vooral in de ijskappen op Groenland en Antarctica liggen grote hoeveelheden water opgeslagen. Tot voor kort werd aangenomen dat het smelten van drijvend ijs zoals aan de Noordpool geen verschil maakt voor het zeeniveau. Klimaatsceptici beroepen zich daarvoor op de wet van Archimedes en die luidt: “De opwaartse kracht die een lichaam in een vloeistof of gas ondervindt is even groot als het gewicht van de verplaatste hoeveelheid vloeistof of gas”. Maar ondertussen hebben wetenschappers bewezen dat het smelten van drijvend zoetwaterijs wel degelijk het peil van zoutwater doet stijgen en wel met 2,6% ongeveer.