EEN NAZOMERSE AFSLUITING VAN SEPTEMBER!
NIET EERDER IN SEPTEMBER ZOVEEL UREN BOVEN DE 18°C!
| ZATERDAG 30 SEPTEMBER 2023 KNMI-STATIONS – laagste temp. nacht: 7,5°C Deelen tot 15,5°C Vlieland en Wijk aan Zee – laagste temp. etmaal: 7,5°C Deelen tot 15,5°C Vlieland en Wijk aan Zee – aan de grond: 5,1°C Ell en 5,5°C Eindhoven – hoogste temp.: 20,2°C Berkhout tot 18,1°C Maastricht – neerslag: nacht droog, overdag 0,1 mm Maastricht en Woensdrecht – neerslag etmaal: 0,1 mm Maastricht, Woensdrecht – zon: 8,6 uur Vlissingen tot 2,8 uur Voorschoten – hoogste windstoot 40 km/uur Vlieland – hoogste windkracht 5 vrij krachtig NW-kust, W-Waddengebied WEERSTATION-BORCULO |
EEN JAAR GELEDEN 30 SEPTEMBER 2022 KNMI-STATIONS – laagste temperatuur: 1,4°C Ell tot 10,7°C Vlissingen – aan de grond: -0,1°C Hupsel en o.a. 0,0°C Eindhoven – hoogste temperatuur: 17,8°C o.a. Schiphol tot 16,0°C Marknesse – neerslag: nacht 4,5 mm Lauwersoog, overdag 2,9 mm Schiphol – zon: 10 uur Twente tot 5,4 uur Schiphol – hoogste windstoot 60 km/uur Wijk aan Zee WEERSTATION-BORCULO |
DATUMRECORDS 30 SEPTEMBER BORCULO
maximum-temperatuur: 26,2°C in 2011 tot 12,7°C in 2008
minimum-temperatuur: 0,8°C in 2018 tot 15,2°C in 2014
natste dag: 24,2 mm in 2017
zonnigste dag: 11,2 uur in 2011, 2015
DATUMRECORDS 30 SEPTEMBER KNMI-STATIONS
maximum-temperatuur: 26,6°C Maastricht in 1975 tot 9,5°C Eelde in 1911
minimum-temperatuur: -1,5°C Twente in 2018, Soesterberg/Twente in 1969 tot 16,3°C Vlissingen in 2011
natste dag: 48 mm Volkel in 1978
BIJZONDERHEDEN (ZATERDAG) 30 SEPTEMBER
In 2022 in de nacht naar 30 september de vijfde nacht van september 2022 met landelijk grondvorst op een KNMI-station. In de nacht naar 30 september 2022 de laagste minimum-temperaturen van 1,4°C en 1,6°C op respectievelijk de KNMI-stations Ell en Deelen. Aan de grond de laagste temperaturen van -0,1°C en 0,0°C op respectievelijk de KNMI-stations Hupsel en Eindhoven. Het KNMI-station Ell had aan de grond +0,2°C en het KNMI-station Twente +0,1°C.
Dit jaar in september geen enkele nacht met grondvorst op een KNMI-station, de laagste temperatuur aan de grond was 2,2°C op 14 september op het KNMI-station Eelde. Op waarnemingshoogte was de laagste temperatuur landelijk 5,8°C op het KNMI-station Twente op 14 september. Vorig jaar september kende op waarnemingshoogte ook een lagere temperatuur dan dit jaar, vorig jaar op 29 september op de KNMI-stations Eelde en Twente 1,2°C. Aan de grond vorig jaar september de laagste temperatuur -1,8°C op het KNMI-station Eelde op 21 september.
De nachten waren in september 2022 ook in Borculo kouder dan dit jaar. De laagste temperatuur in september 2022 was in Borculo 3,2°C en dit jaar is Borculo niet lager uitgekomen dan 8,8°C. Dat verschil is wel erg groot, alleen september 1999 had in Borculo een nog hoger laagste temperatuur van 10,8°C.
Ook de maximum-temperaturen liggen nu aanzienlijk hoger dan in 2022. De gemiddelde maximum-temperatuur deze maand september komt voor Borculo uit op 23,9°C en dat was in september 2022 20,5°C. Dit jaar voor Borculo de hoogste gemiddelde maximum-temperatuur voor september, dat was 23,7°C van september 2016.
Op de laatste septemberdag zaterdag 30 september kwam Borculo nog wel tot een warme dag met 20,1°C en daarmee de 25e warme dag van september 2023. Dat is voor Borculo geen record, dat is in handen van september 2016 met 27 warme dagen. Maar september 2023 kwam totaal wel met 351 uur een temperatuur van boven de 18°C en dat is in Borculo nog nooit eerder voorgekomen. Het oude record was 329 uur boven de 18°C in september 2006.
Onderstaande foto maakte Peter de Vries op Texel.
In 2018 in de nacht naar 30 september veel kouder dan dit jaar en in 2022. In 2018 op 30 september de laagste temperatuur van -1,5°C op het KNMI-station Twente en aan de grond de laagste temperatuur op het KNMI-station Eindhoven met -4,4°C, op het KNMI-station Twente -4,3°C en het KNMI-station Hupsel kwam tot -2,6°C aan de grond. In Borculo daalde de temperatuur tot 0,8°C in de weerhut en aan de grond tot -0,2°C.
In 2018 op 30 september op de valreep op de laatste septemberdag op het KNMI-station Twente met -1,5°C landelijk de laagste temperatuur van september 2018 en de op één na laagste temperatuur voor september voor Twente. Alleen op 20 september 1965 nog lager op het KNMI-station Twente met -3,5°C. Het KNMI-station De Bilt kwam in de nacht naar 30 september 2018 met -0,1°C tot een nieuw datumrecord, het oude stond op +0,7°C voor 20 september 1940. Borculo kwam 30 september 2018 met 0,8°C tot de laagste temperatuur voor september sinds het begin van de metingen in 1981, het oude record was precies 1°C in september 1993.
De laatste septemberdag is vaker koud verlopen. In 2004 op de laatste dag van september op het KNMI-station Ell met 1,5°C de laagste temperatuur van september 2004. Aan de grond in die nacht op het KNMI-station Gilze-Rijen met -0,4°C de eerste grondvorst van dat naseizoen. Dat was in de nacht van 30 september 1928 nog kouder in de weerhut met -2,6°C op het inmiddels opgeheven KNMI-station Wijster in Drenthe. Dit is voor Nederland nog steeds de laagste temperatuur voor de laatste decade van september.
Voor meer info klik op: KNMI WEER WEERPLAZA
Onderstaande foto maakte Leen de Koning in Nieuwerkerk a/d IJssel, zaterdag droog tot in de avond met nog wel op de vroege ochtend neerslag van dauwdruppels.
– In 2021 in de ochtend een 24-uursaftapping van o.a. in Den Burg op Texel 36 millimeter, in Winkel 34 millimeter en in Ridderkerk 33 millimeter.
– In 2019 in de nacht naar 30 september veel regen/buiige neerslag en veel wind, een onstuimige en natte nacht. Het KNMI-station Lauwersoog had de hoogste windstoot van 94 kilometer per uur. Het KNMI-station Hoek van Holland had nog een hoogste windstoot van 81 kilometer per uur, verder landinwaarts meest windstoten van 55- tot 65 kilometer per uur. De meeste neerslag viel op het KNMI-station Lauwersoog met 19,5 millimeter.
– In 2017 in het etmaal van 30 september neerslag van betekenis. De meeste neerslag viel in het noordwesten van het land met daar ook lokaal wateroverlast en stevig onweer. In Borculo viel ook neerslag in de dubbele cijfers met een onweersbui. De meeste neerslag viel in de nacht naar 30 september 2017 op het KNMI-station Lelystad met 23 millimeter en in Borculo 10 millimeter. Als we de neerslag op het KNMI-station Lelystad van begin van de avond daarvoor meetellen komt daar de hoeveelheid tot de volgende ochtend uit op 32 millimeter. Overdag op de KNMI-stations Arcen en Hupsel de meeste neerslag met 20 millimeter en in Borculo 21,8 millimeter en daarmee een etmaaltotaal van 31,8 millimeter.
Onderstaande foto maakte Peter de Vries van de avond van 29 september 2017 in Kudelstaart, daar viel in totaal 30 millimeter.
AFSLUITING SEPTEMBER
In 2019 op 30 september de 21e dag van de maand met neerslag, het hoogste aantal sinds maart daarvoor die tot 25 neerslagdagen kwam. In 2020 in september in Borculo 15 dagen met neerslag, in 2021 in september 14 neerslagdagen, in september 2022 15 neerslagdagen en in september 2023 11 neerslagdagen. Gemiddeld telt september in Borculo 16 etmalen met neerslag.
Het aantal neerslagdagen voor september loopt in Borculo uiteen van acht in september 2006 tot 26 in september 2001. In september 2018 12 neerslagdagen in Borculo en daarvan twee etmalen met meer dan 10 millimeter neerslag, in september 2019 vier etmalen met meer dan 10 millimeter neerslag, in 2020 in september één etmaal, in september 2021 twee etmalen, in september 2022 twee etmalen en in september 2023 drie etmalen met neerslag in de dubbele cijfers. Het aantal etmalen met neerslag in de dubbele cijfers in september loopt voor Borculo uiteen van negen in september 1993 tot nul in de septembermaanden van 2014, 2006, 2004 en 1999.
Met op de kalender 30 september sluiten we in feite ook een zomerse periode af. Vanaf 1 mei t/m 30 september komt de gemiddelde temperatuur op het KNMI-station De Bilt uit op rond 17,7°C. Dat was in 2016 op 17,0, in 2017 op 16,4°C, in 2018 op 17,6°C, in 2019 op 16,3°C, in 2020 op 16,6°C, in 2021 16°C en in 2022 op 16,9°C. Dit jaar zal dat uitkomen op rond 17,2°C. In de hete zomer van 1947 was dat over dezelfde periode 17,0°C, maar in 1962 slechts 13,3°C.
Onderstaande foto maakte Peter de Vries op Texel.
In 2017 een kletsnatte afsluiting van september met in Borculo 24 millimeter aan neerslag, in 2016 nog een bijzondere afsluiting van september op het thermische vlak. In 2016 was landelijk 30 september de enige dag van september waarop de 20°C niet werd gehaald! Voor Borculo was het de “koudste” dag van de maand als we de maximum-temperatuur in ogenschouw nemen met 18,7°C. Dan te bedenken dat de temperatuur nog ruim boven normaal lag voor de tijd van het jaar. In 2015 een bijzondere afsluiting van september met het aantal uren zon. Op 30 september 2015 kwam Borculo tot 11,2 uur zon en daarmee de zonnigste dag sinds 11 september daarvoor met 11,5 uur zon. Verder was het voor Borculo de zonnigste 30 september samen met 30 september 2011.
Temperaturen van 18°C of hoger zullen de komende tijd niet zo vaak meer op de thermometerbuis prijken. Dit jaar inmiddels 1825 uur boven de 18°C, over dezelfde periode in 2022 1862 uur, in 2021 stond de teller t/m september op 1481 uur, in 2020 1627 uur, in 2019 op 1552 uur, in 2018 t/m september 1946 uur en dat was toen al het hoogste voor Borculo, in 2017 t/m 30 september 1474 uur en in 2016 1532 uur boven de 18°C. Over dezelfde periode in 2015 slechts 1200 uur, in 2014 1453 uur, in 2013 1268 uur, in 2012 1291 uur, in 2011 1258 uur en in 2010 1284 uur. In 2006 in Borculo 1600 uur boven de 18°C t/m september. Het record t/m september van 1946 uur in 2018 kon 2022 niet bereiken, de teller bleef bij 1862 uur steken. Dit jaar t/m september in Borculo met 1825 uur boven de 18°C ook onder het record van 2018.
Een opmerkelijk jaar met uren van boven de 18°C was 2007 met over het hele jaar maar 1280 uur boven de 18°C in Borculo. Dan te bedenken dat het jaar 2007 voor Borculo tot 2014 het warmste jaar was sinds het begin van de metingen in 1981. Een gemiddeld jaar telt in Borculo rond 1398 uur een temperatuur van boven de 18°C. Het jaar met het minste uren boven de 18°C is in Borculo 1996 met nog geen 990 uur in het hele jaar. Koploper tot 2018 was 2006 met over het hele jaar 1689 uur, 2018 is nog koploper en kwam tot 2098 uur boven de 18°C. Dat toch 2007 het warmste jaar was tot 2014 in Borculo kwam met name door de hoge nachtelijke temperaturen. Het jaar 2007 is voor Borculo het jaar met het op twee na hoogste gemiddelde minimum met 7,4°C, alleen in 2000 en 2014 was dat met respectievelijk 7,5°C en 7,9°C hoger.
EEN DUIK IN HET VERLEDEN
Rond 30 september 2016 was de orkaan Matthew actief en die groeide in korte tijd uit tot de zwaarste categorie vijf op de vijfdelige orkanenschaal van Saffir-Simpson. Daarbij op circa 125 kilometer ten noordwesten van Punta Gallinas in Colombia windsnelheden van rond 260 kilometer per uur en een barometerstand van 941 hectopascal. Matthew was daarmee toen de sterkste orkaan in de Atlantisch-Caribische regio sinds Felix in 2007. Verder zijn er in het verleden slechts twee orkanen geweest die in 24 uur tijd nog sneller intensiveerden dan Matthew. Dat waren Felix in 2007 en Wilma in 2005.
September 2015 was wereldwijd de warmste september sinds 1880. Niet eerder was een maand wereldwijd zo warm als september 2015 met een warmteoverschot van +0,9°C. Daarbij wel opmerkelijke verschillen! Zo was september 2015 in Noorwegen ruim 2°C warmer dan normaal, maar in Spanje was september 2015 niet eerder zo koel of beter gezegd zo “koud” de laatste 20 jaar. In 2015 was september de zevende maand van het jaar wereldwijd warmer dan normaal. Het jaar 2014 was tot dan nog wereldwijd het warmste jaar.
Het KNMI-station De Bilt had op de laatste septemberdag van 2015 een maximum-temperatuur van 17,5°C. Daarmee bleef de hoogste temperatuur van september 2015 op het KNMI-station De Bilt 20,2°C en dat is de laagste maximum-temperatuur voor september sinds 1950.
Hieronder het temperatuurverloop van september 2015 van het KNMI-station De Bilt.
Op 20 KNMI-stations was de minimum-temperatuur in de nacht naar 30 september 2014 niet lager dan 15°C. Dat zijn bijna temperaturen die voor overdag als maximum rond deze tijd van het jaar nog heel normaal zijn.
Onderstaande foto maakte Johan Effing uit Losser, de maïsoogst was ook in Twente nog in volle gang op 30 september 2014.
Bij het plaatsje Ten Boer, negen kilometer ten noordoosten van de stad Groningen, kwam het op 30 september 2014 in de middag tot een aardbeving als gevolg van de aardgaswinning. De beving had een kracht van 2,8 op de schaal van Richter. Voor zover bekend was het de eerste keer dat er een aardbeving als gevolg van de gaswinning zo sterk werd gevoeld in de stad Groningen.
In september 2014 viel er op het KNMI-station De Bilt 20 millimeter tegen normaal 78 millimeter. Sinds het begin van de 20ste eeuw was het op het KNMI-station De Bilt in september vijf keer droger. Dat was voor het laatst in 2006 het geval met bijna 9 millimeter in september. De droogste septembermaand dateert uit 1959 met slechts 3 millimeter. Overigens in september 2006 ook recordzonnig met 240 uur zon tegen normaal 138 uur.
In de nacht naar 30 september 2012 koelde het flink af, de laagste temperatuur op het KNMI-station Ell met 3,4°C. Van de 34 KNMI-stations hadden twee KNMI-stations een laagste temperatuur onder de 5°C en dat waren Ell en Volkel. Aan de grond was het KNMI-station Woensdrecht de koudste met 1,5°C.
De laatste septemberdag van 2012 bleef droog, voor het tweede jaar op rij een droge afsluiting van september. Daarvoor moesten we al weer terug naar 2003 voor een droge 30e september.
Op 30 september 1976 kwam er een eind aan de zomer van 1976, deze had een neerslagtekort van ruim 300 millimeter. Geen enkele periode kon hier tot 2018 aan tippen voor Nederland, de zomer van 2018 een evenaring van de zomer van 1976 m.b.t. de droogte.
Op 30 september 1969 op het inmiddels opgeheven KNMI-station Soesterberg en op het KNMI-station Twente een minimum van -1,5°C.
In 1954 op 30 september de tweede dag op rij dat er sneeuw viel op het KNMI-station Eelde.
Op 30 september 1935 viel in Kornwerderzand 43 millimeter en in Medemblik 42 millimeter.
Op 30 september 1928 daalde op het opgeheven KNMI-station Wijster de temperatuur tot -2,6°C op waarnemingshoogte.
In 1911 op 30 september nog een zware storm in Hoek van Holland, windkracht 11 en een hoogste windstoot van 137 kilometer per uur. Er werden toen vier vissersschepen met 35 man naar de zeebodem gejaagd en het Haagse Bos ging bijna helemaal plat.
Onderstaande foto maakte Gerard Kiewiet 30 september 2012, de bladeren aan de bomen begonnen al weer te verkleuren.
HOOGST GELEGEN CAFE IN OOSTENRIJK
Begin oktober luidt het Pitztal het winterseizoen weer in en sinds 2012 met een hypermoderne skilift, deze brengt de skiërs naar Oostenrijks hoogst bereikbare punt per skilift en dan hebben we het over een hoogte van 3440 meter. Daarboven bevindt zich ook een café met een zwevend panoramaterras. Het fantastische uitzicht op het eeuwige ijs krijg je er gratis bij. Het is het hoogst gelegen café van Oostenrijk. Het café is grotendeels omgeven door glas, waardoor je een prachtig uitzicht hebt op het eeuwige ijs en Tirols hoogste berg de Wildspitze, 3774 meter hoog.
De acht-persoons kabelbaan telt 61 gondels met stoelverwarming en vervangt de Pitz Panoramabahn die in gebruik werd genomen in 1989. De twee kilometer lange rit naar het bergstation die een hoogte overbrugt van 600 meter duurt nog geen zes minuten. De kabelbaan met gondels is zo ingericht dat eenieder de ski’s of snowboard ook mee kan nemen. De Wildspitzbahn heeft een capaciteit van 2185 personen per uur, een verdubbeling t.o.v. de oude kabelbaansituatie.
Hieronder een foto van de ‘Pitz Regio Card’, de wintersporters hebben hiermee toegang tot 122 kilometer piste, inclusief de Pitztaler gletsjer en het hoogst gelegen café in Oostenrijk.
