IS DE EERSTE (GROND)VORST IN ZICHT OP DE MEERDAAGSE VERWACHTING?
HET WATER WORDT BRUINER, WEET U WAAROM?
| ZONDAG 8 OKTOBER 2023 KNMI-STATIONS – laagste temp. nacht: 11,4°C Nieuw Beerta tot 16,2°C Hoek van Holland – laagste temp. etmaal: 8,7°C Volkel tot 15,6°C Hoek van Holland – aan de grond: 6,8°C Volkel en 7,4°C Twente – hoogste temp.: 23,1°C Westdorpe tot 16,2°C Stavoren – neerslag: nacht 0,7 mm Twente, overdag 0,1 mm Deelen, Eelde, Hoogeveen – neerslag etmaal: 0,7 mm Twente en 0,6 mm Ell – zon: 8,4 uur Maastricht, Vlissingen tot zonloos Deelen – hoogste windstoot 39 km/uur IJmuiden – hoogste windkracht 5 vrij krachtig kustgebied N-Holland, IJsselmeer WEERSTATION-BORCULO |
EEN JAAR GELEDEN 8 OKTOBER 2022 KNMI-STATIONS – laagste temperatuur: 8,5°C Eelde tot 13,1°C Wijk aan Zee – hoogste temperatuur: 17,4°C Arcen tot 14,9°C Stavoren – neerslag: nacht 7,2 mm Berkhout, overdag 2,4 mm Hupsel – zon: 9,7 uur o.a. Herwijnen, Voorschoten tot 6,1 uur Arcen – hoogste windstoot 60 km/uur Lauwersoog WEERSTATION-BORCULO |
DATUMRECORDS 8 OKTOBER BORCULO
maximum-temperatuur: 21,5°C in 1995 tot 10°C in 1992
minimum-temperatuur: -1°C in 1994 tot 13,4°C in 2001
natste dag: 27 mm in 2009
zonnigste dag: 10,4 uur in 2002
DATUMRECORDS 8 OKTOBER KNMI-STATIONS
maximum-temperatuur: 24,2°C Maastricht in 1908 tot 6,8°C Volkel in 1974
minimum-temperatuur: -3°C Eelde in 2002 tot 15,5°C Vlissingen in 1933
natste dag: 28,4 mm Terschelling in 1997
BIJZONDERHEDEN (ZONDAG) 8 OKTOBER
In oktober maakt de temperatuur normaal gesproken een snelle duikeling. Normaal voor het begin van de maand is een middagtemperatuur van 17°C, aan het eind van de maand is dat nog zo’n 11°C. In ruim vier weken daalt de temperatuur dus maar liefst 6°C voor de middagtemperatuur. Maar ook de nachten worden normaal gesproken kouder in oktober, voor begin oktober is normaal een gemiddeld minimum van rond 9°C en voor eind oktober rond 7°C. Daarbij neemt de kans op vorst in de nachten ook toe.
De kans op (grond)vorst is de komende tijd nog niet groot. Maar in de meerdaagse verwachting zien we nu voor het eerst voorzichtig enkele verwachtingen waarbij de kans op lokaal (grond)vorst niet uitgesloten is en dat met name na het volgend weekend. Voor overdag voorlopig nog wel temperaturen van rond tot boven normaal voor de tijd van het jaar. Verder vanaf komende woensdagavond/donderdag neemt de wisselvalligheid sterk toe, daarbij is neerslag van betekenis tot in de dubbele cijfers niet uitgesloten en ook meer wind.
Onderstaande foto maakte Peter de Vries. Zondag in de lucht geruime tijd weinig kleur en meer kleur was er aan de grond.
Koude nachten rond deze tijd is natuurlijk absoluut geen bijzonderheid! Zo was het al flink koud in de nacht van 8 oktober 2002 met -2,7°C op het KNMI-station Eelde, het was tevens de laagste temperatuur van de herfst van 2002. Sedert 1965 was het toen in ons land zo vroeg in het seizoen niet meer zo koud geweest. In 1965 op 20 september op de vliegbasis Twente al -3,7ºC. Door de homogenisatie van data door het KNMI is deze -3,7ºC sinds 2016 herleid tot -3,5ºC. De laagste temperatuur van de 20ste eeuw in de eerste decade van oktober bedraagt -5,7ºC op 7 oktober 1912 op het inmiddels opgeheven KNMI-station te Winterswijk.
In 1912 vanaf 5 oktober t/m 12 oktober een periode van acht dagen op rij met lichte vorst op het KNMI-station De Bilt. Voor 8 oktober 1912 met -1,2ºC op het KNMI-station De Bilt de koudste 8 oktober sinds 1901 voor De Bilt. Door de homogenisatie van data door het KNMI is deze -1,2ºC herleid tot -1,9ºC.
In 2012 in de nacht naar 8 oktober net geen vorst op waarnemingshoogte op de KNMI-stations. Het KNMI-station Twente was de koudste en bleef met 0,1°C net boven het vriespunt. Aan de grond kwam het op 14 van de 34 KNMI-stations tot grondvorst. Aan de grond was het KNMI-station Twente ook de koudste met -3,6°C. Ook het KNMI-station Hupsel in de Achterhoek had grondvorst met -2,6°C.
In Borculo in de weerhut in de nacht naar 8 oktober 2012 1,1°C en aan de grond -2°C. Voor Borculo de laagste temperatuur voor de eerste decade van oktober sinds 2002. Verder voor Borculo ook de koudste nacht sinds 13 mei 2012. Voor Borculo ook de eerste grondvorst van oktober 2012 en de tweede van de herfst van 2012. Gemiddeld telt Borculo in oktober vier nachten met grondvorst. Oktober 1994 en oktober 2011 zijn koplopers met 10 nachten met grondvorst.
Voor het verdere laatste nieuws klik op: KNMI WEER WEERPLAZA
Onderstaande foto maakte ondergetekende in de regio Borculo in 2022 op 8 oktober, op diverse plaatsen stonden sloten nog steeds droog. Daarvan is nu een jaar later totaal geen sprake.
– In 2020 in het etmaal van 8 oktober viel de meeste neerslag op het KNMI-station Lauwersoog met 24 millimeter, verder kwamen de KNMI-stations Eelde, Leeuwarden en Nieuw Beerta ook boven de 20 millimeter uit. In Gelderland viel het KNMI-station Deelen op met 17,7 millimeter.
In 2020 passeerde Borculo op 8 oktober met 14 millimeter aan neerslag de grens van 550 millimeter neerslag in 2020, daarmee was 2020 tot dan het op drie na droogste jaar. Droger t/m 8 oktober waren de jaren 1996, 2006 en 2018. Het jaar 2018 is het droogste jaar die pas op 4 december tot 550 millimeter kwam. In 2021 was in Borculo t/m 8 oktober 677 millimeter gevallen, in 2022 513 millimeter en nu in 2023 772 millimeter.
– In 2018 in de nacht naar 8 oktober de laagste temperatuur van 0,8°C op het KNMI-station Twente en aan de grond de laagste temperatuur ook op het KNMI-station Twente met -2,3°C. Het KNMI-station Hupsel had 1,0°C als minimum-temperatuur en aan de grond -0,9°C.
– In 2013 in Borculo t/m 8 oktober 93 warme dagen, daar kwamen daarna nog twee warme dagen bij en daarmee in 2013 95 warme dagen en dat was het laagste aantal sinds 1998 die niet verder kwam dan 88 warme dagen.
Onderstaande foto’s maakte Ed Aldus, herfst.
ZONUREN EN ETMAALGEMIDDELDE
De zonurenteller staat in Borculo nu t/m zondag 8 oktober voor dit jaar op 1617 uur, over dezelfde periode in 2022 1874 uur, in 2021 1319 uur, in 2020 1619 uur, in 2019 1579 uur en in 2018 over dezelfde periode 1762 uur. In 2022 in Borculo t/m 8 oktober 555 uur zon meer dan in 2021 over dezelfde periode.
In 2017 op 8 oktober passeerde Borculo de grens van 1350 uur zon in 2017, in 2018 al ruim 400 uur zon meer. In 2018 t/m 8 oktober was 2018 het zonnigste jaar, gevolgd door 2003 die t/m 8 oktober 1759 uur zon had. Maar 2022 heeft die eer van 2018 overgenomen en is tot op heden het zonnigste jaar gevolgd door 2018.
Het etmaalgemiddelde over de eerste negen maanden van 2023 is in Borculo uitgekomen op 13,1°C, over dezelfde periode in 2022 13,2°C, in 2021 11,6°C, in 2020 12,6°C, in 2019 12,5°C, in 2018 12,8°C, in 2017 12°C, in 2016 12,2°C, in 2015 11,5°C en in 2014 over dezelfde periode 12,9°C. In 2016 in de eerste dagen van oktober liep het etmaalgemiddelde van 2016 in Borculo nog op tot 12,3°C en vanaf 6 oktober weer een daling tot 12,2°C. Normaal is met het vorderen van de tijd in oktober daling van temperatuur.
Over de eerste negen maanden van 2013 was het etmaalgemiddelde in Borculo 10,6°C, in 2012 over dezelfde periode 11,6°C en in 2011 precies 12°C. Met de extreme warmte van eind september en begin oktober 2011 liep dit de dagen daarna zelfs weer op, op 1 oktober was het etmaalgemiddelde van 2011 12,1°C en de dagen daarna liep dat op tot 12,2°C. Vanaf 4 oktober 2011 gingen de temperaturen wel weer in dalende lijn en ook het etmaalgemiddelde van 2011.
Ook in 2013 een opmerkelijk verloop van het etmaalgemiddelde van het jaar! Op 1 oktober was dat 10,6°C en op 5 oktober was dat opgelopen tot 10,7°C en ook op 8 oktober stond het etmaalgemiddelde van 2013 nog op 10,7°C.
Het warmste jaar over de eerste negen maanden is voor Borculo nu 2022 gevolgd door 2007 en 2014 met een etmaalgemiddelde van 12,9°C.
Regen mag dan soms vervelend zijn, maar het kan ook prachtige plaatjes opleveren, maar dan wel in combinatie met de zon. Onderstaande twee foto’s maakte Frans Sijmons uit Klausheide in Schotland.
EEN DUIK IN HET VERLEDEN
Onderstaande foto is van de zonsondergang in Meddo bij Winterswijk op 8 oktober 2016, foto is gemaakt door Ans Prinsen.
In 1985 viel in de nacht van 7 op 8 oktober in Castricum 46 millimeter aan neerslag, in Stavenisse 41 millimeter, in Oost-Vlieland, Lemmer en Heiloo 38 millimeter.
In 1982 op 7 oktober viel in Philippine 74 millimeter en in Epen 69 millimeter. In de ochtend van 7 oktober 1982 een 24-uursaftapping in Kloosterzande van 70 millimeter.
Op 8 oktober 1920 op het KNMI-station De Bilt 24,4°C als maximum en dat is altijd nog de hoogste temperatuur voor De Bilt voor deze datum. Door de homogenisatie van data door het KNMI is deze 24,4°C sinds 2016 aangepast tot 23,5°C.
Op 8 oktober 1917 viel er op het KNMI-station De Bilt 21,4 millimeter neerslag en in Marum en Lemmer 33 millimeter.
In de eerste week van oktober 2012 was er in Meddo bij Winterswijk bijna 60 millimeter neerslag gevallen, in Borculo 51 millimeter. Voor de maïsoogst kon men wel een paar droge dagen gebruiken. Op 8 oktober 2012 werd in Meddo bij Winterswijk de maïsoogst weer voortgezet, zie onderstaande foto die Ans Prinsen maakte.
WATER WORDT BRUINER
Wist U dat veel meren en rivieren in Europa en Noord-Amerika de laatste 20 jaar bruiner zijn geworden. Maar de alarmbel luiden is niet nodig, volgens onderzoekers komt dit door het feit dat de regen minder zuur is geworden.
Er wordt maar al te vaak gedacht dat meren en riviertjes glashelder moeten zijn. De realiteit is dat veel oppervlaktewater bruinig van kleur is. Dat komt voornamelijk door de organische koolstofverbindingen die erin opgelost zitten, resten van weggerotte planten. Dat veel rivieren en meren in Scandinavië, Groot-Brittannië, de Verenigde Staten en Canada sinds het einde van de jaren tachtig gestaag donkerder van kleur zijn geworden, is juist een bewijs dat het beter met ze gaat volgens de onderzoekers. De onderzoekers hebben ruim 500 meren en riviertjes onderzocht. In de laatste decennia is de hoeveelheid zwavel in de regen vrijwel overal sterk gedaald. Men is tot de conclusie gekomen dat hoe sneller de zwavel uit het water verdwijnt, hoe meer organisch materiaal erin kan oplossen.
Dat de zwavel uit de regen verdween, was het gevolg van verplichte maatregelen bij de industrie. Zwavel maakt regen zuur en dat bracht grote schade toe aan de natuur, dat bleek wel in de jaren 70 en 80 van de vorige eeuw. Zwavelfilters op schoorstenen boden een eenvoudige en niet al te dure oplossing.
Maar water is niet altijd bruinig van kleur, soms is het zelfs helemaal “groen” zoals op onderstaande foto.
Een toename van algengroei zou het broeikaseffect wel eens kunnen verminderen. De algen nemen CO2 op en voeren dat af naar de diepte. Algen produceren dimethylsulfide (DMS) en dat bevordert ook de wolkenvorming. Dit heeft weer tot gevolg dat de aarde koeler blijft. Wateren met overtollig algengroei nemen meer CO2 op waardoor de CO2-concentratie in de atmosfeer afneemt en daardoor ook het broeikaseffect. Een deel van de koolstof daarmee wordt opgeslagen in het sediment van oceanen en meren en daar zijn we dan voorlopig dus weer vanaf. Zo simpel is het allemaal niet want er zitten twee kanten aan een toename van de algengroei in oceanen en zoete wateren. Voor natuurlijke ecosystemen is het niet goed.