DE JAREN 2023 EN 2022 DE WARMSTE JAREN OVER DE EERSTE 10 MAANDEN VOOR BORCULO SINDS 1981!
| ZATERDAG 4 NOVEMBER 2023 KNMI-STATIONS – laagste temp. nacht: 6,4°C Hoogeveen tot 9,2°C Terschelling, Vlieland – laagste temp. etmaal: 6,4°C Hoogeveen tot 8,8°C Vlissingen – aan de grond: 5,4°C Hupsel en 5,6°C Ell – hoogste temp.: 11,9°C Westdorpe tot 10°C Voorschoten – neerslag: nacht 6 mm Den Helder, overdag 13,1 mm Cabauw – neerslag etmaal: 14,3 mm Cabauw en 12,3 mm Gilze-Rijen – zon: 2,3 uur Eindhoven tot zonloos Hoek van Holland, Voorschoten, Westdorpe, Wijk aan Zee – hoogste windstoot 67 km/uur Hoek van Holland – hoogste windkracht 7 hard kustgebieden WEERSTATION-BORCULO |
EEN JAAR GELEDEN 4 NOVEMBER 2022 KNMI-STATIONS – laagste temperatuur: 4,9°C Cabauw tot 10,1°C Vlieland – hoogste temperatuur: 13,8°C Deelen tot 11,9°C o.a. Schiphol – neerslag: nacht 17,1 mm Lelystad, overdag 5,8 mm Hoek van Holland – zon: 6,7 uur Eelde tot 1,3 uur Westdorpe – hoogste windstoot 56 km/uur Vlieland WEERSTATION-BORCULO |
DATUMRECORDS 4 NOVEMBER BORCULO
maximum-temperatuur: 18,7°C in 2011 tot 3°C in 1988
minimum-temperatuur: -5°C in 1988 tot 12°C in 2005
natste dag: 19,4 mm in 2013
zonnigste dag: 8,8 uur in 1997
DATUMRECORDS 4 NOVEMBER KNMI-STATIONS
maximum-temperatuur: 21,1°C Maastricht in 1994 tot -1,2°C Eelde in 1941
minimum-temperatuur: -7,7°C Gilze-Rijen in 1980 tot 14,7°C Westdorpe in 2010
natste dag: 33,5 mm Hoek van Holland in 2013
BIJZONDERHEDEN (ZATERDAG) 4 NOVEMBER
Het laatste droge etmaal op 4 november was voor Borculo in 2020 en 2021. Nu op zaterdag 4 november voor het tweede jaar op rij op 4 november niet droog.
Dit jaar de hoogste aftapping op zaterdag 4 november tot 19 uur van 13,1 millimeter op het KNMI-station Cabauw. Vorig jaar de hoogste aftapping op het KNMI-station Lelystad met 14,3 millimeter. In de nachtelijke uren viel nu op het KNMI-station Den Helder 6 millimeter. Dat was vorig jaar in de nachtelijke uren naar 4 november op het KNMI-station Lelystad met 17,1 millimeter. Vorig jaar overdag op 4 november op het KNMI-station Hoek van Holland 5,4 millimeter.
Zaterdag 4 november daalde de barometer opnieuw flink, begin zaterdagavond o.a. in Borculo een laagste stand van rond 973 hectopascal. Met de passage van de stormdepressie Ciarán afgelopen week daalde de barometerstand in Borculo ook al tot rond 972 hectopascal en dat was de laagste barometerstand voor Borculo sinds januari 2009. De barometerstand van afgelopen week van rond 972 hectopascal was voor Borculo voor oktober één van de laagste waarden. Ook de barometerstand van zaterdag in Borculo van rond 973 hectopascal behoort tot de laagste waarden voor november in Borculo.
Onderstaande foto maakte Peter de Vries op Texel van de duinafslag na een paar onstuimige dagen in de afgelopen week.
Het etmaalgemiddelde van het jaar 2023 is over de eerste tien maanden uitgekomen in Borculo op 13,2°C gelijk met 2022 over de eerste tien maanden en daarmee de warmste jaren voor Borculo sinds 1981 gevolgd door 2014 met 13,0°C en dan 2018 met 12,7°C over de eerste tien maanden.
De zonnigste dag in oktober 2020 was voor Borculo 2 oktober met 6,3 uur zon, in oktober 2021 op 8 oktober met 10 uur zon, in oktober 2022 op 9 oktober met 10,8 uur zon en in oktober 2023 op 17 oktober met 9,7 uur zon. Gemiddeld telt de zonnigste dag in oktober in Borculo 9,7 uur zon. De zonnigste oktoberdag voor Borculo is 1 oktober 2015 met 11,3 uur zon.
Met de zon viel het goed tegen in oktober 2020, in Borculo met 51 uur zon de op één na somberste oktober en alleen oktober 1998 had met 47 uur nog minder zon. In 2021 in oktober lukte het beter met in Borculo 121 uur zon, in oktober 2022 totaal 157 uur zon en dit jaar in oktober 86 uur zon.
Voor november zal dat zondermeer veel minder worden, de zonnigste november voor Borculo hadden we in 2020 met in november 98 uur zon. Maar vergeet niet dat november 2010 niet verder kwam dan 36 uur zon. Voorlopig ziet het er nog niet naar uit dat november in de voetsporen gaat treden van november 2020 met het aantal uren zon.
Voor het verdere laatste nieuws klik op: KNMI WEER WEERPLAZA
Onderstaande foto maakte Corry van Hoogeloon van een Schotse Hooglander op de Veluwe.
– In 2021 in de nacht naar 4 november voor de tweede nacht op rij lichte vorst op de KNMI-stations Gilze-Rijen en Woensdrecht met respectievelijk -0,6°C en -0,3°C op waarnemingshoogte en aan de grond -1,8°C en -2,6°C. Aan de grond kwam het op uitgebreide schaal tot vorst in het zuidwesten van het land en in de westelijke kustgebieden. Zo hadden de KNMI-stations Voorschoten, Wijk aan Zee en Den Helder grondvorst met respectievelijk -1,2°C , -0,9°C en -0,6°C.
– In 2020 in de nacht naar 4 november grondvorst in Limburg met -0,5°C op het KNMI-station Ell gevolgd door +0,5°C op het KNMI-station Volkel. Op waarnemingshoogte de laagste temperaturen van 1,5°C op het KNMI-station Volkel gevolgd door 1,8°C op het KNMI-station Ell. In het noorden van het land veel meer bewolking met daar nog diverse buien, op het KNMI-station Leeuwarden nog 10,2 millimeter gevolgd door het KNMI-station Stavoren met 4,4 millimeter. Lokaal in het noorden ook buien met onweer/hagel.
– In 2018 in de nacht naar 4 november lichte vorst in de gehele oostelijke helft van het land. Aan de grond kwam het weer tot matige vorst in Brabant. In de kustgebieden had alleen de regio Voorschoten weer grondvorst. In de nacht naar 4 november 2018 de laagste temperatuur van -2,8°C op het KNMI-station Heino en aan de grond de laagste temperatuur op het KNMI-station Volkel met -5,4°C. De KNMI-stations Hupsel en Twente hadden op waarnemingshoogte respectievelijk -2,6°C en -0,3°C en aan de grond respectievelijk -4,2°C en -3°C. In Borculo daalde de temperatuur tot -2,1°C op waarnemingshoogte en aan de grond tot -3,1°C.
Voor Borculo in 2018 op 4 november met -2,1°C de koudste nacht sinds 21 maart toen het tot -3,6°C kwam. Verder was het voor Borculo op 4 november slechts twee keer kouder geweest en wel in 1985 en 1988 met respectievelijk -3°C en -5°C.
WARME PERIODE IN NOVEMBER
Voor Borculo is het op 4 november in het verleden al wel veel warmer geweest, het record voor 4 november staat genoteerd voor 4 november 2011 met 18,7°C. In Winterswijk werd op 4 november 2011 nog ruim 19°C gemeten. In 2017 op 4 november op het KNMI-station Ell met 16,2°C de hoogste temperatuur van de maand. Daar kwamen we in 2018 in Borculo op 6 november nog wel overheen met 17,6°C en op het KNMI-station Westdorpe werd het zelfs nog een warme dag met 20,4°C op 6 november 2018. In 2010 op 4 november een minimum-temperatuur van 14,7°C op het KNMI-station Westdorpe en dat was goed voor een nieuw landelijk minimum-record voor november.
Maar de andere kant op kan ook, op 4 november 1988 hield de temperatuur in Borculo met 3°C het al voor gezien.
In de herfst van 2015 had Nederland nog een hele warme periode in november. De warmste tiendaagse periode in de herfst van 2015 was van 4-13 november met een etmaalgemiddelde van 13,6°C op het KNMI-station De Bilt, 13°C op het KNMI-station Eelde en 13,8°C op het KNMI-station Maastricht. Slechts driemaal kwam na 1900 in november een hogere temperatuur voor in Nederland. Let wel, we hebben het hier over het etmaalgemiddelde, de maximum-temperaturen lagen natuurlijk nog veel hoger. Wel een groot verschil met 2017 en 2016, in beide jaren voor Nederland geen maximum-temperaturen van rond 13°C op het weermenu, laat staan het etmaalgemiddelde. In 2018 vanaf 6 november een warme periode met de topper op 6 november met 20,4°C op het KNMI-station Westdorpe de hoogste temperatuur van de maand.
Warm was het ook in 1994 rond deze tijd! Op 4 november 1994 werd op het inmiddels opgeheven KNMI-station Oost-Maarland in Zuid-Limburg 21,1°C en dat was voor Nederland tot 2014 de hoogst gemeten temperatuur in november sinds 1901. Begin november 1994 had Zuid-Limburg zelfs drie dagen achtereen meer dan 20°C. Maar het nieuwe november-record werd bereikt op 1 november 2014 met 22°C op het KNMI-station Ell.
Op onderstaande foto het gebied in de omgeving van het Zuid-Limburgse Oost-Maarland, het Maasdal. Daar stond in het verleden ook het KNMI-station Oost-Maarland, een bijzonder station die veel temperatuurrecords kende. Helaas is het station opgeheven in 1999, daarmee is toen ook een bijzonder klimatologisch stukje Nederland verloren gegaan.
ETMAALGEMIDDELDE VAN HET JAAR
Het etmaalgemiddelde van het jaar voor 2023 is over de eerste tien maanden uitgekomen in Borculo op 13,2°C tegen vorig jaar ook 13,2°C, in 2021 over dezelfde periode 11,6°C, in 2020 12,5°C, in 2019 12,4°C, in 2018 was dat 12,7°C, in 2017 en 2016 12°C, in 2015 11,3°C, in 2014 13°C en in 2013 10,8°C.
De jaren 2023 en 2022 zijn daarmee over de eerste tien maanden de warmste jaren voor Borculo sinds 1981 gevolgd door 2014 met 13,0°C en dan 2018 met 12,7°C over de eerste tien maanden. Wat een verschil met 1996 die over de eerste tien maanden een etmaalgemiddelde had van 9,5°C. Maar ook 2013 verliep een stuk kouder, het jaar 2013 stond over de eerste tien maanden gelijk met 2010 en daarmee over de eerste tien maanden de koudste jaren sinds 1996.
In 2012 over de eerste tien maanden een etmaalgemiddelde van 11,5°C. In 2011 was het etmaalgemiddelde over de eerste tien maanden precies 12°C en dat was toen het hoogste voor Borculo sinds 2008 toen het etmaalgemiddelde op 12,1°C stond.
Heel opmerkelijk na de zachte oktobermaand van 2001 was wel dat op 1 oktober 2001 het etmaalgemiddelde van 2001 11,4°C bedroeg en 1 november 2001 zelfs 11,7°C. Dat gebeurde ook in oktober 2013, van 10,6°C op 1 oktober tot 10,8°C op 1 november. Ook in oktober 2014 geen daling van het etmaalgemiddelde van het jaar, op 1 oktober 12,9°C en op 1 november 13°C. In 2015 in oktober wel een daling van het etmaalgemiddelde van het jaar en wel van 11,5°C op 1 oktober tot 11,3°C op 31 oktober. In 2016 een daling van begin naar eind oktober van 12,2°C naar 12,0°C. In 2017 geen daling van begin naar eind oktober met 12,0°C precies gelijk, in 2018 weer een lichte daling van 12,8°C naar 12,7°C en dat ook in 2019 van 12,5°C tot 12,4°C. In 2020 van begin oktober naar eind oktober van 12,6°C tot 12,5°C, in 2021 gelijk met 11,6°C begin- en eind oktober, in 2022 ook gelijk van begin- naar eind oktober met 13,2°C. Nu in 2023 van begin oktober naar eind oktober een jaargemiddelde etmaal-temperatuur die gelijk bleef met 13,2°C. Een groot verschil nog wel tussen 2017 en 2018, op 30 oktober 2017 een etmaalgemiddelde 12,1°C en op 30 oktober 2018 was dat 12,8°C.
TAURIDEN
Met november op de kalender is het ook weer mogelijk om de Tauriden te aanschouwen, dit is een meteorenzwerm uit het sterrenbeeld Stier. Het bijzondere van deze meteorenzwerm is dat deze vrij lang zichtbaar is en dat het vrij trage meteoren zijn. De Tauriden bewegen langs de hemel met een snelheid van rond 28 kilometer per seconde, dit is altijd nog rond 100.800 kilometer per uur! In vergelijking met de Leoniden die in de tweede helft van november zichtbaar zijn is dit een “slakkengang”. De Leoniden halen wel snelheden tot 71 kilometer per seconde en dat is rond 255.000 kilometer per uur.
De eerste Tauriden verschijnen al midden september en dit gaat verder tot eind november. In deze zwerm maakt men onderscheid tussen een noordelijke (NTA) en een zuidelijke tak (STA). Het maximum van de Tauriden ligt meestal rond 5- en 12-november. Rond 5 november de zuidelijke tak en rond 12 november de noordelijke tak. De Tauriden zijn vrij heldere meteoren en behoren tot de vuurbolklasse.
Hieronder ziet U de positie van de Tauriden.
EEN DUIK IN HET VERLEDEN
In 2017 in de nacht naar 4 november 2017 de laagste temperatuur van 2,6°C op het KNMI-station Twente en aan de grond -0,1°C.
In de kustgebieden kwam het tot behoorlijk zwaar onweer in de nacht naar 4 november 2012 en dat met name in Noord-Holland. Rond middernacht fel onweer met zware donderbuien en dat trok over Haarlem en Zaandam net langs Schiphol. Een Transavia-vliegtuig maakte melding van blikseminslag en schade door een zware hagelbui.
In de middag van 4 november 2012 passeerde nog een kleine actieve depressie over de Noordzee langs de Nederlandse kust noordwaarts en dat leverde nog veel wind op in de kustgebieden en regen. Het KNMI-station Schiphol ving nog 13 millimeter op. Boven Groot Brittannië veroorzaakte de depressie met een noordelijke wind sneeuw van betekenis, zo viel er in Bath zeven centimeter sneeuw.
Onderstaande foto is van Engeland op 4 november 2012 sneeuw in het zuiden!
In Duitsland begin november 2011 extreme temperatuurverschillen! Zo werd het op 3 november 2001 21°C in Wernigerode in de Harz. Maar in sommige dalen loste de mist en nevel niet op en dan was het gewoon kil, zo werd het langs de Donau slechts 5°C en dat was maar net wat warmer dan op de 3000 meter hoge Zugspitze met +2°C.
Op 4 november 1994 werd op het KNMI-station Maastricht en op het inmiddels opgeheven KNMI-station Oost-Maarland een temperatuur gemeten van 21,1°C. Hoensbroek kwam toen uit op 22°C en dat was daar de meest ver gevorderde datum met een warme dag.
Op 4 november 1980 op het KNMI-station Gilze-Rijen en in Almen -7,7°C.
In 1941 op 4 november op het KNMI-station Eelde een maximum-temperatuur van -1,2°C en een minimum-temperatuur van -4,8°C. Op het inmiddels opgeheven KNMI-station Winterswijk een minimum-temperatuur van -5,5°C en een maximum-temperatuur van 2,6°C. Voor het KNMI-station Eelde was het landelijk één van de vroegste ijsdagen, alleen op 30 oktober 1940, 3 november 1919 en 3 november 1980 nog vroeger landelijk een ijsdag. Op diverse plaatsen lag op 4 november 1941 een sneeuwdek van 6-8 centimeter.
Op 4 november 1931 op het inmiddels opgeheven KNMI-station Winterswijk 18,4°C als maximum-temperatuur.
In Leende werd op 4 november 1940 83 millimeter neerslag afgetapt, een landelijk novemberrecord!
BIJZONDERE REGENBOOG
We weten allemaal dat een regenboog ontstaat wanneer een laagstaande zon tegen waterdruppels aanschijnt, bijvoorbeeld tijdens een bui. Het verschijnsel doet zich voor als een spectrum van de basiskleuren die in elkaar overlopen en eruit ziet als een grote boog aan de hemel met zijn middelpunt recht tegenover de zon en een straal van ongeveer 42 graden. De kleuren zijn van buiten naar binnen: rood, oranje, geel, groen, blauw, indigo en violet. Soms kan er zelfs een tweede boog ontstaan. Deze staat dan op 50 graden en met de kleuren in tegengestelde volgorde. Maar ook bij maanlicht is het soms mogelijk om een regenboog waar te nemen.
Hieronder ziet U een foto van een regenboog die tot stand kwam door maanlicht.
Bovenstaande foto is overigens gemaakt door Christopher Walker in het Engelse Yorkshire en deze foto kon alleen gemaakt worden met een zeer heldere maan. Overigens voor alle duidelijkheid, de maan zelf geeft geen licht. De zon beschijnt de maan en de maan kaatst het licht weer terug. Maar het teruggekaatste maanlicht heeft dan wel een verandering ondergaan, het schijnt namelijk dat maanlicht wel verschillend is van zonlicht wat betreft spectrum en chemische samenstelling. Er wordt zelfs beweerd dat delen van het spectrum van het maanlicht het menselijke lichaam een beter immuunsysteem kunnen geven. Met andere woorden, het zou helend kunnen werken.