DE LAAGSTE TEMPERATUUR VAN DE WINTER VALT SOMS AL IN DECEMBER!
VORST EN KOUDEPUNTEN IN DECEMBER!
BIJZONDERHEDEN 29 DECEMBER
Voor weer-info klik op onderstaande links:
KNMI WEERPLAZA WEERONLINE KMI-BELGIE WEER.NL WEERNIEUWS-VERWACHTING
Voor extremen etmaal KNMI-stations klik op één van onderstaande links:
temp/neerslag dag/nacht temp/neerslag/wind uren zon
Zondag 29 december werd de laagste temperatuur bereikt net na middernacht voor einde meetperiode om 1.00 uur met -3,1°C op het KNMI-station Ell. Het etmaal van zondag 29 december start pas om 1.00 uur na middernacht en tot 18 uur zondagavond was de laagste temperatuur -1,3°C op het KNMI-station Ell. Aan de grond op 10 centimeter boven het maaiveld was de laagste temperatuur -3,3°C op het KNMI-station Maastricht en dat werd ook even na middernacht bereikt.
De zon was weer de grote afwezige in nagenoeg het hele land, alleen het KNMI-station Den Helder had nog 0,2 uur zon en de overige KNMI-stations bleven zonloos. Ook Borculo bleef zonloos en dat werd de 21e zonloze dag van deze maand december en dat zijn er evenveel als in december 2017 over de hele maand. Daarvoor moet Borculo naar december 1993 met 24 zonloze dagen over de hele maand. Het jaar 2024 staat nu op 73 zonloze dagen en dat is nu het hoogste aantal sinds 2013 die over het hele jaar 76 zonloze dagen telde.
December staat tot nu toe in Borculo op 21 uur zon en daarmee net boven de somberste december 2023 met 18,9 uur zon over de hele maand.
In 2023 in het etmaal van 29 december de laagste temperatuur op het KNMI-station Deelen met 4,4°C en aan de grond 3,6°C, de hoogste temperatuur op de KNMI-stations De Bilt, Eindhoven en Gilze-Rijen met 11,4°C. Neerslag viel er weer tot in de dubbele cijfers tot 21,4 millimeter op het KNMI station Hupsel en daarvan 14,5 millimeter overdag. Lokaal vielen er buien met onweer, ook Borculo kreeg met 15,4 millimeter neerslag een onweersbui. In het noordwestelijk kustgebied stond enige tijd windkracht acht een stormachtige wind, het KNMI-station Nieuw Beerta had nog een windstoot van 82 kilometer per uur. De meeste zon voor het KNMI-station Lauwersoog met drie uur, de KNMI-stations Arcen, Ell, Herwijnen, Voorschoten en Volkel bleven zonloos.
Borculo had op 29 december 2023 een minimum-temperatuur van 5,4°C en de maximum-temperatuur was 11,2°C, daarbij slechts 0,8 uur zon. In 2023 op 29 december een nieuw datumrecord voor de neerslag in Borculo met 15,4 millimeter, het oude datumrecord was 15 millimeter van 29 december 1994.
In 2022 in het etmaal van 29 december de laagste minimum-temperatuur van 5,6°C op het KNMI-station Eelde en de hoogste maximum-temperatuur van 12,2°C op het KNMI-station Gilze-Rijen. Deze hoogste maximum-temperatuur werd bereikt in de nachtelijke uren, overdag was de hoogste temperatuur 11,4°C op het KNMI-station Arcen. De meeste neerslag vanaf middernacht tot in de avond 19 uur viel op het KNMI-station Ell met 6 millimeter. De meeste zon was voor het noordwesten van het land met rond 3- tot 4,5 uur, daarentegen voor de zuidelijke provincies veel meer bewolking met rond 0,5- tot rond 2 uur zon. Alleen het KNMI-station Gilze-Rijen bleef als enige zonloos. De wind bereikte windkracht 8 stormachtig in het noordwestelijk kustgebied.
In Borculo werd de hoogste temperatuur op 29 december 2022 van 11,5°C ook in de nachtelijke uren bereikt, overdag was de hoogste temperatuur 10,7°C. In 2022 op 29 december in Borculo met 8,4°C als minimum-temperatuur een nieuw datumrecord, het oude datumrecord stond op 8,3°C van 29 december 2021. Buien in het noordoosten van het land in de middag/avond gingen nog gepaard met onweer, ook in Borculo.
Onderstaande foto maakte Peter de Vries van de in bloei staande toverhazelaar in de omgeving Wilhelminaoord.
– In 2021 daalde de temperatuur in het etmaal van 29 december in Borculo niet verder dan tot 8,3°C en daarmee voor Borculo een nieuw temperatuur-record voor het minimum. Het oude minimum-record voor 29 december stond op 7°C van 29 december in 1983 en 1987. Het datumrecord van 8,3°C van 2021 sneuvelde al weer in 2022 met 8,4°C.
– In 2020 in de nacht naar 29 december op drie KNMI-stations Lichte vorst en dat waren Ell, Maastricht en Hupsel met respectievelijk -1,8°C , -1,3°C en -1,3°C. Tot grondvorst kwam het in de Achterhoek, Limburg en in Zeeland. De laagste temperatuur aan de grond op het KNMI-station Ell met -3,3°C gevolgd door het KNMI-station Maastricht met -3,2°C , het KNMI-station Hupsel -2,5°C en het KNMI-station Arcen met -2,1°C. In Zeeland grondvorst op de KNMI-stations Westdorpe en Wilhelminadorp met respectievelijk -0,3°C en -0,7°C. Het KNMI-station Twente had geen (grond)vorst met 2,0°C op waarnemingshoogte en 1,0°C aan de grond. In Borculo op waarnemingshoogte 0,1°C en aan de grond -1°C. Verspreid viel er ook neerslag met in het oosten van Groningen ook (natte) sneeuw tot lokaal 1- tot 2 centimeter. Het was de eerste sneeuw van het seizoen. In Roodeschool viel zelfs 19 millimeter aan neerslag.
– In 2019 in de nacht naar 29 december de laagste temperatuur van -3,9°C op het KNMI-station Hupsel en aan de grond de laagste temperatuur op het KNMI-station Twente met -6,1°C gevolgd door het KNMI-station Hupsel met -5,6°C. Het KNMI-station Twente had op waarnemingshoogte -3,8°C. In Borculo daalde de temperatuur tot -3,6°C en aan de grond tot -4,4°C. Voor Borculo werd de nacht naar 29 december 2019 de koudste nacht sinds 25 januari daarvoor toen het -5,8°C werd.
– Voor Borculo was 29 december 2016 met 7,3 uur zon de zonnigste 29 december sinds het begin van de zonurenmeting in 1995, het oude record was 6,9 uur op 29 december 2008.
VORST
In 2018 op 28 december werd de hoogste temperatuur rond middernacht bereikt, in Borculo was dat 3,4°C. Het etmaalgemiddelde kwam daarmee uit op +0,1°C en daarmee net geen koudepunten of ook wel Hellmann-punten genoemd. Deze worden bereikt als het etmaalgemiddelde negatief is. December 2018 had in Borculo alleen op 15 december 0,8 koudepunten behaald. In december 2017 nog 2,5 koudepunten en in december 2016 7,9 koudepunten. December 2015 blijft voor Borculo de laatste decembermaand die geen koudepunten behaalde. De december-maanden van 2018 en 2019 behaalden respectievelijk in Borculo 0,8- en 1,6 koudepunten, december 2020 één koudepunt en in december 2021 met 8 koudepunten toen het hoogste aantal voor december sinds 2012 met 8,8 koudepunten. Daar heeft december 2022 verandering in gebracht met totaal in Borculo 27 koudepunten en dat is het hoogste aantal voor december sinds 2010 toen december tot 93 koudepunten kwam. December 2010 is voor Borculo koploper met het aantal koudepunten sinds 1981. December 2023 kwam in Borculo niet verder dan 3 koudepunten en inmiddels in december 2024 0,3 koudepunten. Sinds 1981 zijn er in Borculo ook vijf decembermaanden gepasseerd met geen enkele koudepunt, het laatste jaar in 2015.
Op het KNMI-station Ell werd op 29 december 2016 het laagste maximum van de maand gemeten met -1,9°C, een ijsdag. In december 2017 was de laagste maximum-temperatuur overdag -1,2°C van 2 december op het KNMI-station Hupsel. Maar in de avond van 2 december liep de temperatuur op het KNMI-station Hupsel nog wel op tot -0,1°C, nog net een ijsdag. In december 2018 had het KNMI-station Vlissingen het laagste maximum van de maand met 2,5°C.
Onderstaande foto links is van Baiersbronn in de Eifel op de ochtend van 29 december 2018, daar een grijze wereld. De foto rechtsonder is van de ochtend van 29 december 2019, prachtig weer met zon.
De winter van 2020-2021 kwam evenals in 2016 t/m 2019 rond deze tijd nog niet echt op gang. Het was tot dan toe gebleven bij kortstondige koudere dagen en nachten gevolgd door weer een (lichte) opwarming en daar konden we rond deze tijd de winter van 2021-2022 nog aan toevoegen. Met de winter van 2022-2023 liep dat wel anders met vanaf 9- t/m 18 december een serieuze vorstperiode met zelfs vier ijsdagen.
In Borculo in de huidige decembermaand inmiddels drie etmalen met vorst, over dezelfde periode in december 2023 zes vorstdagen, in december 2022 12 vorstdagen, in december 2021 tien vorstdagen, in december 2020 zes vorstdagen en in december 2019 zeven vorstdagen.
In de winter van 2006-2007 vanaf 29 december een periode van zelfs 24 etmalen in Borculo dat het niet tot vorst kwam t/m 21 januari! Maar dit is niet de langste vorstloze periode in een winterperiode in Borculo, in 2008 van 4 januari-8 februari 36 vorstloze etmalen op rij. In 2015 in Borculo vanaf de start van de meteorologische winter op 1 december ook een vorstloze periode van 36 etmalen, toen kwam de eerste vorstdag pas op 6 januari in Borculo! Daarmee in de winter van 2016 en in de winter van 2008 de langste vorstloze periode voor Borculo sinds 1981 met 36 etmalen!
Er zijn winters geweest waarbij de laagste temperatuur van de winter al werd bereikt in december! In de winter van 2009-2010 werd de laagste temperatuur van de winter bereikt op 19 december 2009 met zeer strenge vorst met -18,4°C op het KNMI-station Deelen. De laagste temperatuur van de winter van 2010-2011 werd bereikt op het KNMI-station Lelystad in de nacht van 20- op 21 december 2010 met -16,9°C. In de winter van 2014-2015 was de laagste temperatuur -9,1°C van 29 december 2014 op het KNMI-station Deelen. De laatste keer dat de laagste winter-temperatuur werd bereikt in december was in de winter van 2023 met -10,6°C op 13 december 2022 op het KNMI-station Eelde en daarvoor in de winter van 2022 met op 26 december 2021 -8,7°C op het KNMI-station Nieuw Beerta.
SNEEUWKANONNEN
In het Alpengebied was het in 2015 rond deze tijd dramatisch gesteld met de sneeuw en de sneeuwkanonnen moesten overuren draaien om er nog iets van te maken! In 2014 zag het er ook slecht uit begin december, maar in twee weken daarna kwam het toch nog goed met op veel plaatsen sneeuw van enige betekenis. In december 2017 en 2019 lag in het Alpengebied heel veel sneeuw, in 2017 ook sneeuw in het middelgebergte in Duitsland zoals op bovenstaande foto ook goed is te zien in de Eifel! In december 2016 werden de sneeuwkanonnen al wel diverse keren ingezet, maar echt dramatisch was het niet met de sneeuw in het Alpengebied.
Op onderstaande foto sneeuwkanonnen, als die werkloos blijven is dat ook wel eens goed. Weet U waarom?
Soms kan het raar verkeren, neem nu de eerste dagen van oktober 2004! Toen kwam er zeer slecht nieuws uit het Alpengebied. Door de opwarming van het klimaat stijgt de sneeuwgrens gemiddeld met 150 meter bij iedere graad dat de aarde opwarmt. Zo zouden veel skigebieden in het Alpengebied in de naaste toekomst dan ook niet meer zonder sneeuwkanonnen kunnen. Opvallend is wel dat met name sinds de winter van 2006 op veel skipistes de sneeuwkanonnen een veel gezien toestel is geworden. Laat het met name in de winters van 2009 en 2010 totaal andersom zijn, het tegendeel zelfs!
Natuurlijk gaat er niets boven echte natuurlijke sneeuw, dan nog maar te zwijgen over de energiekosten van kunstsneeuw. Natuurlijke sneeuw is altijd nog gratis, voor een door sneeuwkanonnen geproduceerde sneeuwlaag van rond 30 centimeter en een oppervlakte van rond één hectare is al gauw één miljoen liter water nodig. Het Alpengebied omvat ongeveer 24.000 hectare skipistes, wil men deze kunstmatig voorzien van sneeuw dan vergt dat evenveel water als het jaarverbruik van een stad met vijf miljoen inwoners! Aan stroom is dat ongeveer gelijk aan het verbruik van 150.000 gezinnen in een heel jaar. In een sneeuwarm winterseizoen kost het drie miljard euro per seizoen om kunstsneeuw te maken met de sneeuwkanonnen. Het probleem wat er nog bijkomt is dat het water dat nodig is voor het maken van kunstsneeuw ook schaarser wordt. Niet alle gemaakte sneeuw komt weer terug als water uit de gewonnen omgeving, rond 30% verdampt en zal uiteindelijk ergens anders weer terecht komen. Dit gaat ook deels ten koste van de groei van planten en de dieren verlaten de omgeving. Dieren als hazen, gemsen, sneeuwhoenders, uilen en herten worden verjaagd door het geluid van de sneeuwkanonnen en de felle verlichting.
Zo zie je maar weer dat sneeuwval veel overlast kan veroorzaken en dan denken we met name even aan Nederland in het verkeer, anderzijds kent het ook weer positieve geluiden. Oftewel spreken met de woorden van Johan Cruijff, ieder nadeel kent zijn voordeel!
In 2014 rond deze tijd waren de meeste sneeuwkanonnen werkloos doordat er in overvloed aan verse sneeuw was gevallen in het Alpengebied en ook in het middelgebergte in Duitsland! In december 2015 konden de sneeuwkanonnen het werk gewoon niet aan, veel te hoge temperaturen en helemaal geen verse sneeuw! Onderstaande foto zegt genoeg, slechts sneeuwbanen door het groene land eind december 2015!
EEN DUIK IN HET VERLEDEN
In 2017 in de nacht naar 29 december de laagste temperatuur van -1,6°C op het KNMI-station Gilze-Rijen en aan de grond -3,2°C. De KNMI-stations Hupsel en Twente hadden op waarnemingshoogte respectievelijk -0,6°C en -0,2°C en aan de grond -1,6°C en -0,8°C. In Borculo daalde de temperatuur tot -1°C op waarnemingshoogte en aan de grond tot -2,3°C.
In 2016 in de nacht naar 29 december de laagste temperatuur van -5,8°C op het KNMI-station Maastricht en aan de grond de laagste temperatuur op het KNMI-station Eindhoven met -8,5°C. De oostelijke KNMI-stations Hupsel en Twente hadden op waarnemingshoogte respectievelijk -4,3°C en -4,6°C en aan de grond -7,1°C en -8,3°C. In Borculo daalde de temperatuur tot -3,7°C op waarnemingshoogte en aan de grond -5,1°C. Overdag o.a. voor het KNMI-station De Bilt de eerste ijsdag van 2016 en op het KNMI-station Ell het laagste maximum van -1,9°C in de mist.
Onderstaande foto is afkomstig van Peter de Vries en is van het Amsterdamse Bos, daar was het 29 december 2016 ook een grijze wereld.
Onderstaande foto maakte Ans Prinsen op de ochtend van 29 december 2015 van de zonsopkomst in Meddo bij Winterswijk. Overigens lag er op het plastiek van de voerkuil voor het vee in Meddo nog ijs.
De landelijk hoogste temperatuur op 29 december 2012 werd gemeten op het KNMI-station Woensdrecht met 13,2°C, het KNMI-station Terschelling bleef steken op 9,4°C. In Borculo werd op 29 december 2012 een hoogste temperatuur bereikt van 12,2°C en dat met drie uur zon.
In 2011 op 29 december in Borculo de vijfde zonloze dag op rij en dat was in Borculo sinds eind december 2010 niet meer voorgekomen. In het noorden daarentegen viel o.a. in Zuidhorn 10 millimeter neerslag en daarmee was het neerslagtotaal in december 2011 al opgelopen tot 173 millimeter, kletsnat! Onderstaande foto maakte Gerard Kiewiet uit het Groningse Zuidhorn, naast veel regen en hagel op 29 december 2011 ook af en toe nog een flets zonnetje.
December kan soms zeer somber zijn en dat hebben we ook gemerkt in december 2017! Wat te denken van 14 december t/m 29 december 2002 met slechts drie uur zon op het KNMI-station Eelde en op het KNMI-station Nieuw-Beerta slechts één uur.
Op 29 december 2000 lag er in Dwingeloo een sneeuwdek van 20 centimeter.
Op 29 december 1966 op het KNMI-station Eindhoven een maximum van 12,2°C.
Op 29 december 1964 op het inmiddels opgeheven KNMI-station Soesterberg -14°C als minimum en overdag op veel plaatsen een ijsdag.
Op 29 december 1950 op het KNMI-station Beek (nu Maastricht) een minimum van -15,6°C en een maximum van -6,6°C.
In 1932 op 29 december op het inmiddels opgeheven KNMI-station Winterswijk -4,6°C als minimum-temperatuur. Op het KNMI-station Groningen (nu Eelde) werd het -3,9°C als minimum en dat is sinds 2016 door de homogenisatie van data door het KNMI herleid tot -5,3°C.
Op 29 december 1914 een (zeer) zware storm in Nederland, zelfs op het KNMI-station Eelde stond windkracht 10 en dat is zware storm. Aan de kust stond windkracht 11 een zeer zware storm met windstoten tot 151 kilometer per uur. In de ochtend een 24-uursaftapping op Texel van 32 millimeter.
Op 29 december 1908 een datumrecord op het KNMI-station De Bilt en wel met de volgende cijfers, een minimum van -15,6°C, maximum -9,6°C en het etmaalgemiddelde -12,5°C. Op het opgeheven KNMI-station Winterswijk op 29 december 1908 een laagste temperatuur van -15,9°C en op het KNMI-station Vlissingen -10,5°C.
In 1856 op 29 december sneeuw van betekenis in het midden en oosten van het land. Op het meetveld van het KNMI in Utrecht lag 5 centimeter.
Op 29 december 1849 in Nederland een noordwester-sneeuwstorm, in Apeldoorn kwam het tot 20 centimeter sneeuw en op het meetveld van het KNMI toen nog in Utrecht 10 centimeter sneeuw.
BIJZONDERE SNEEUWVAL EIND DECEMBER 2013
En weer kwam er een gebied in het nieuws waar sneeuw viel in december 2013, eind december 2013 was dat in de Mexicaanse deelstaat Coahuila. Daar viel in de Sierra de Arteaga zo’n 30 centimeter sneeuw bij temperaturen tot -6°C. Op onderstaande foto een automobilist die er zeer verheugd mee was en van blijdschap een sneeuwman op z’n auto liet meerijden. Uitzonderlijk is het niet, maar in die regio valt niet vaak sneeuw.
