APRIL MET ZIJN GRILLEN IN TEMPERATUUR EN ZONNESCHIJN!
HEEFT U WEL EENS VAN DE WINDHEKS GEHOORD!
BIJZONDERHEDEN 26 APRIL
Voor weer-info klik op onderstaande links:
KNMI WEERPLAZA WEERONLINE KMI-BELGIE WEER.NL WEERNIEUWS-VERWACHTING
Voor extremen etmaal KNMI-stations en het weer een jaar geleden klik op onderstaande links:
temp/neerslag dag/nacht temp/neerslag/wind uren zon een jaar geleden: De Bilt
Zaterdag 26 april werd de verjaardag van Koning Willem Alexander gevierd. Officieel is dat op 27 april, maar omdat 27 april dit jaar op zondag valt wordt Koningsdag op zaterdag gevierd. Dus dit jaar op zaterdag 26 april Koningsdag en het Koninklijk echtpaar vierde dit met een bezoek aan Doetinchem.
Koningsdag vieren we in Nederland pas sinds 2014 en in 2020 werd het de warmste Koningsdag met op het KNMI-station De Bilt als maximum 20,7°C. De koudste sinds 2014 overdag was in 2016 met 10,7°C op het KNMI-station De Bilt. Met -1,2°C in 2023 als minimum-temperatuur op het KNMI-station De Bilt was het de koudste Koningsnacht sinds 2017 toen het KNMI-station De Bilt tot -2,0°C kwam met de minimum-temperatuur.
Met bovenstaande spreken we dan over landelijk omdat het KNMI-station De Bilt het hoofdstation is van Nederland. Nemen we alle KNMI-stations mee dan was in 2023 de koudste Koningsnacht sinds 2017 toen het KNMI-station Twente tot -3,4°C kwam met de minimum-temperatuur en dat is ook nog steeds het landelijk minimum-record voor 27 april.
Met de maximum-temperatuur van 14,4°C op het KNMI-station Eindhoven was Koningsdag 2023 ook de “koudste” sinds 2017 toen het KNMI-station Arcen tot 12,4°C kwam met de hoogste temperatuur van het land.
In 2023 de vierde Koningsdag op rij met veel zon en droog, in 2023 van de vier jaar wel de minst zonnige dag met in Borculo 9,2 uur zon. In 2021 voor Borculo de zonnigste Koningsnacht met 14 uur zon.
Dit jaar op zaterdag 26 april in de nachtelijke uren kwam het net niet tot vorst op waarnemingshoogte met landelijk de laagste temperatuur van 0,1°C op het KNMI-station Leeuwarden. Tot grondvorst kwam het in diverse regio’s in het land en dat begon al de avond daarvoor van vrijdag 25 april na 20 uur met grondvorst op de KNMI-stations Eelde, Eindhoven en Hupsel met respectievelijk -1,3°C , -0,7°C en -0,5°C. Na middernacht aan de grond de laagste temperaturen van -2,1°C en -1,9°C op de KNMI-stations Eelde en Eindhoven.
April wordt een zeer zonnige maand, gemiddeld schijnt de zon in april voor Borculo rond 177 uur en zaterdag bereikte Borculo de 200 uur al. April 2025 is dan voor Borculo het negende jaar sinds 1995 die over de 200 uur zonneschijn komt. Het laatste jaar hiervoor was in 2022 met in april 201 uur zon. Het aantal uren zon voor april loopt voor Borculo uiteen van 286 uur in 2020 tot 69 uur in 1998.
In Borculo was de hoogste temperatuur zaterdag 26 april 20,3°C en daarmee een warme dag, de zesde van deze maand april. Gemiddeld telt april in Borculo vijf warme dagen en dat aantal loopt uiteen van 15 in april 2009 tot geen enkele in de aprilmaanden van 1986, 1989, 1992 en in 1997.
Onderstaande foto maakte Peter de Vries in de regio Wilhelminaoord, alle bomen zijn nog niet in het groen.
In 2024 op 26 april liepen de temperaturen over het etmaal uiteen van 1,0°C als laagste minimum-temperatuur op het KNMI-station Wijk aan Zee tot 13,4°C als hoogste maximum-temperatuur op het KNMI-station Arcen. Aan de grond de laagste temperatuur -1,5°C op het KNMI-station Vlieland. De meeste zon voor het KNMI-station Hoek van Holland met 12,3 uur tot slechts 0,8 uur op het KNMI-station Maastricht. Neerslag viel er nog tot 4,9 millimeter op het KNMI-station Twente en 4,2 millimeter op het KNMI-station Hupsel. De wind bereikte nog windkracht vijf vrij krachtig in de kustgebieden, Waddengebied en op het IJsselmeer. De hoogste windstoot was slechts 47 kilometer per uur op het KNMI-station Den Helder.
In 2023 op 25 april was landelijk de laagste temperatuur tot de avond 1,1°C op het KNMI-station Herwijnen. De laagste temperaturen voor 25 april werden tot middernacht bereikt in de avond met op drie KNMI-stations nog lichte vorst. De KNMI-stations Deelen, Woensdrecht en Gilze-Rijen hadden lichte vorst met respectievelijk -0,9°C , -0,3°C en -0,2°C. Het KNMI-station Eindhoven bleef precies op 0,0°C steken. Aan de grond werden ook in de avond de laagste temperaturen bereikt met -3,2°C op de KNMI-stations Eindhoven en Woensdrecht en -3,1°C op het KNMI-station Gilze-Rijen. Na middernacht een verdere daling van de temperatuur tot landelijk de laagste temperatuur van -2,6°C op het KNMI-station Deelen en aan de grond de laagste temperatuur van -5,1°C op het KNMI-station Eindhoven. De oostelijke KNMI-stations Hupsel en Twente hadden minimum-temperaturen op waarnemingshoogte van respectievelijk -0,5°C en -1,2°C en aan de grond -4,4°C en -4,0°C.
De hoogste maximum-temperatuur werd bereikt op het KNMI-station Westdorpe met 11,4°C. De meeste zon op de KNMI-stations Den Helder en Wijk aan Zee met rond 7,5 uur, daarentegen rond 1,5 uur zon op het KNMI-station Heino. Over het etmaal viel 0,9 millimeter op het KNMI-station Stavoren en dat was de hoogste aftapping. In het noordelijk kustgebied en het Waddengebied stond een vrij krachtige wind windkracht vijf met de hoogste windstoot van 51 kilometer per uur op het KNMI-station Lauwersoog.
Nederland had na een aantal jaren met ernstige droogte in 2023 tot mei geen last van droogte. Het tegendeel was zelfs actueel, kletsnatte landerijen en de meeste sloten en beken stonden goed vol. Dat was rond deze tijd in 2023 in Italië wel anders, daar werden de gevolgen van de droogte van de jaren daarvoor alleen maar ernstiger. Op 26 april kwam het bericht dat de waterstand van het grootste meer van Italië het Gardameer het laagste peil had bereikt sinds 1953. Het peil was op 26 april 2023 rond 63 centimeter lager dan het gemiddelde over de 70 jaar daarvoor. Ook in Spanje werd de droogte alleen maar ernstiger, er waren in Spanje al regio’s waar geen druppel water meer uit de kraan kwam.
Onderstaande foto maakte Peter de Vries, Moeder Gans met de kleine waren al vroeg op pad.
Onderstaande foto maakte Dick Scheer in de Betuwe op 26 april 2021, jonge boompjes in de bloesems. Daar zat men natuurlijk niet meer op nachten met vorst te wachten, maar dat gebeurde wel degelijk met o.a. de -4,5°C op het KNMI-station Eelde. De laatste koude nacht op 26 april voor 2021 had Nederland nog wel in 2017. In 2017 in de nacht naar 26 april op uitgebreide schaal lichte vorst op waarnemingshoogte en in het uiterste noordwesten en zuidwesten ook grondvorst. De laagste temperatuur toen van -2,7°C op het KNMI-station Eelde en aan de grond de laagste temperatuur op de KNMI-stations Ell en Twente met -6,1°C. Het KNMI-station Hupsel in de Achterhoek had toen op waarnemingshoogte -0,1°C en aan de grond -5°C. In Borculo daalde de temperatuur op 26 april 2017 tot -0,4°C in de weerhut en aan de grond tot -2,1°C.
In 2021 in de nacht naar 26 april landelijk de 18e nacht met vorst op waarnemingshoogte op een KNMI-station! Op het KNMI-station Eelde was de nacht naar 26 april 2021 de 17e nacht daar met vorst op waarnemingshoogte. April 1917 is landelijk nog koploper op het KNMI-station Eelde met totaal 20 nachten met vorst op waarnemingshoogte, in april 1929 op het KNMI-station Eelde 19 nachten met vorst.
De laagste temperaturen waren -4,5°C op het KNMI-station Eelde en -3,5°C op het KNMI-station Wijk aan Zee. Het werd bijna een evenaring van het datumrecord, want in 1971 op het KNMI-station Twente -4,6°C. De -4,5°C op het KNMI-station Eelde werd de laagste temperatuur van april 2021.
Aan de grond in de nacht naar 26 april 2021 de laagste temperaturen op het KNMI-station Twente met -7,5°C en -7,3°C op het KNMI-station Eelde. De KNMI-stations Hupsel en Twente hadden op waarnemingshoogte minima van respectievelijk -1,9°C en -2,7°C en aan de grond op het KNMI-station Hupsel -4,6°C.
Onderstaande foto maakte Frans Sijmons uit Klausheide van de bloeiende prunus.
– In 2021 in Borculo op 26 april met -1,1°C als laagste temperatuur een nieuw datumrecord, het oude datumrecord stond op -1,0°C van 26 april 1988. De nacht naar 26 april 2021 was voor Borculo de 11e nacht van die maand met lichte vorst op waarnemingshoogte. Voor Borculo het hoogste aantal voor april sinds het begin van de waarnemingen in 1981. Het oude record was negen nachten met vorst in april 1989.
– In 2021 op 26 april in Borculo met 13,6 uur zon een nieuw datumrecord, het oude datumrecord voor 26 april stond op 13,4 uur zon van 26 april 2007.
– In 2020 in de nacht naar 26 april de koudste plek het KNMI-station Wijk aan Zee met -1,6°C tot -0,2°C op de KNMI-stations Deelen, Eelde en Hoogeveen. In het oosten van het land had het KNMI-station Hupsel lichte vorst met -0,5°C en het KNMI-station Twente geen vorst op waarnemingshoogte met +0,3°C. Aan de grond de koudste plek het KNMI-station Den Helder met -4,7°C gevolgd door de KNMI-stations Heino en Wijk aan Zee met -4,0°C en daarna kwam het KNMI-station Twente met -3,9°C. Het KNMI-station Hupsel had aan de grond -2,5°C.
– In 2016 in de nacht naar 26 april kwam het transport op gang van koude lucht met op een hoogte van 5000 meter een temperatuur van rond -37°C. We kwamen in echt arctische lucht afkomstig vanuit het poolgebied. Dat in combinatie over het warmere Noordzeewater en de onstabiliteit de vorming van (winterse) buien. In het noorden en noordoosten was het aan het eind van de nacht op diverse plaatsen een complete witte wereld. De laagste temperatuur van -0,4°C op het KNMI-station Eelde en 0,2°C op het KNMI-station Hupsel, aan de grond -1,2°C en -0,9°C op respectievelijk de KNMI-stations Eindhoven en Hupsel. In de kustgebieden stond vrij veel wind met op het KNMI-station Hoek van Holland nog een windstoot van 91 kilometer per uur. Het deed wel wat denken aan april 2021 met op diverse dagen ook sneeuw, op 5- t/m 7 april 2021 kwam het op diverse plaatsen tot een sneeuwdek.
Onderstaande foto links is van de ochtend van 26 april 2016 in Steenwijk met daar drie centimeter sneeuw en rechtsonder een camping in het Drentse Grolloo. Foto linksonder afkomstig van Roel uit Steenwijk en rechtsonder van Marcel Kalmeijer.
APRIL MET ZIJN GRILLEN IN TEMPERATUUR EN ZONNESCHIJN
In 2017 in Borculo in de nacht naar 26 april de vierde nacht van april met lichte vorst op waarnemingshoogte, over dezelfde periode in 2018 in april t/m 26 april slechts één nacht met vorst in Borculo, in april 2019 en april 2020 over dezelfde periode in beide jaren vier nachten met vorst, in april 2021 elf nachten met vorst, in april 2022 vier nachten met vorst in Borculo, in april 2023 zes nachten met vorst en in april 2024 t/m 26 april één vorstdag. De huidige aprilmaand telt in Borculo tot nu toe één vorstdag.
Een gemiddelde maand april telt in Borculo vier vorstdagen, april 2017 kwam in Borculo tot vijf nachten met lichte vorst, in april 2018 bleef het bij één nacht met vorst, in april 2019 en april 2020 vier nachten met vorst en in april 2021 met 12 nachten met vorst het hoogste aantal voor april in Borculo sinds 1981. April 2022 kwam tot vier vorstdagen, april 2023 zeven vorstdagen en in april 2024 slechts één vorstdag. Daarvoor werd het gemiddelde aantal van vier vorstdagen het laatst bereikt in april 2015. April 2016 kwam ook tot één vorstdag in Borculo. April 1989 was tot 2021 koploper met vorstdagen en wel negen in totaal, die eer is overgenomen door april 2021. April 2009 en april 2011 zijn de enige aprilmaanden die geen vorst hadden in Borculo op waarnemingshoogte.
Landelijk telde april 2024 vijf nachten met vorst, april 2023 acht nachten met landelijk vorst, april 2022 landelijk tien nachten met vorst, april 2021 19 nachten met vorst, in april 2020 negen nachten met lichte vorst, april 2019 tien nachten met lichte vorst, in april 2018 landelijk twee nachten met vorst en in april 2017 elf nachten met vorst.
In 2016 in april minder vorstdagen dan in april 2017, maar de maximum-temperaturen lagen eind april 2016 wel een stuk lager dan in 2017. Van 24- t/m 26 april 2016 zelfs overdag ruim onder de 10°C. Het dieptepunt was toen op 26 april met een maximum van 8,6°C, voor Borculo was het toen nog niet recordlaag, dat blijft nog staan voor 26 april 1989 met een maximum-temperatuur van 4,5°C.
Voor het KNMI-station De Bilt stond het record van de laagste maximum-temperatuur voor 26 april op 7,9°C uit de jaren 1985 en 1989 en dat sneuvelde in 2016 wel. Het KNMI-station De Bilt bleef op 26 april 2016 steken op 7,7°C als maximum-temperatuur.
Het bijzondere in 2016 op 26 april was voor het KNMI-station De Bilt dat de maximum-temperatuur van 7,7°C goed was voor een laagterecord op die dag. Het was het eerste koude dagrecord voor de maximum-temperatuur in april op welke dag dan ook sinds 1985! Daar staan maar liefst 18 warmte dagrecords sinds 1985 tegenover. Dat alles heeft duidelijk te maken met de aardse opwarming!
Onderstaande foto maakte Peter de Vries vanaf de duinen bij Schoorl op een hoogte van 50 meter, een blik in de polders.
Voor de vakantiegangers zat het met de voorjaarsvakanties in 2017 t/m 2019 niet mee wat het weer aanging en in 2016 was het nog erger. Dan te bedenken dat het zo mooi was daarvoor in april 2019 en dat beeld hadden we ook in 2018 in april. Want in april 2018 op 19 april in Borculo de hoogste apriltemperatuur sinds 1981 met 29,7°C en op het KNMI-station Lelystad werd de hoogste temperatuur van de maand bereikt met 29,6°C. Daarna het thermisch dieptepunt in Borculo op 25 april met 14°C en op de Wadden 11°C-12°C. In april 2019 vanaf 18 t/m 25 april allemaal warme dagen van boven de 20°C en daarvan vier zomerse dagen van boven de 25°C in Borculo. En als dat nog niet genoeg was ook nog veel zon, vanaf 18 t/m 23 april dagelijks rond 12-13 uur zon. April kan soms behoorlijk uit zijn slof schieten met zonneschijn en temperatuur!
In 2011 op 26 april in Borculo zonovergoten met 12,5 uur zon en het maximum liep op tot 22,7°C. In Borculo toen al negen dagen op rij met minimaal 12,5 uur zon en dat was in Borculo nog maar één keer vaker voorgekomen en dat was begin mei 2008. Het aantal uren zon was daarmee in Borculo voor april uitgekomen op 222 uur. Daarmee was april 2011 toen al de op drie na zonnigste maand april sinds 1995 voor Borculo en uiteindelijk kwam april 2011 uit op 252 uur zon en daarmee de op één na zonnigste maand april voor Borculo. De zonnigste maand april voor Borculo is april 2020 met 286 uur zon, daarvoor was dat april 2007 met 285 uur zon. Normaal schijnt de zon in april in Borculo rond 170 uur.
In 2007 vanaf 26 april de start van ook een hele zonnige periode, vanaf 26 april t/m 2 mei 2007 maar liefst zeven dagen op rij met elke dag 13,5 uur zon of meer! Dit was daarvoor in Borculo alleen voorgekomen in juli 2006, toen vanaf 13- t/m 19 juli. Het bijzondere in 2007 was wel dat het veel vroeger was. Want vergeet niet dat eind april de zon maximaal ruim 14 uur kan schijnen tegen rond- tot boven de 16 uur in juli.
Hieronder enkele zoncijfers voor april van de laatste jaren met tussen haakjes het aantal zonuren t/m 26 april: april 2012 94 uur zon (81 uur) , april 2013 153 uur zon (133 uur) , april 2014 147 uur zon (143 uur) , april 2015 223 uur zon (193 uur) , april 2016 166 uur zon (155 uur) , april 2017 156 uur zon (127 uur) en april 2018 170 uur (160 uur), april 2019 227 uur (212), april 2020 286 uur zon (267 uur), april 2021 177 uur (152 uur), april 2022 201 uur (168 uur), april 2023 168 uur zon (143 uur) en april 2024 121 uur zon (90 uur).
EEN DUIK IN HET VERLEDEN
In de middag van 26 april 2013 om 17 uur was het in Borculo 7°C tegen 24 uur daarvoor in de middag om 17 uur 22,9°C! Een verschil van bijna 16°C!
In april 2012 werd op 26 april voor het eerst in die maand in Borculo de grens van 15°C overschreden, het werd 15,7°C.
In 2011 in de nacht naar 26 april kwam het tot grondvorst op een tweetal KNMI-stations en wel Eelde en Heino met respectievelijk -0,5°C en -0,9°C.
Op 26 april 2000 werd op het KNMI-station Hoogeveen 25,6°C gemeten en dat was de eerste zomerse dag van 2000 en de hoogste temperatuur van april 2000.
Op 26 april 1987 viel in Valkenburg 53 millimeter aan neerslag.
Op 26 april 1986 de ontploffing van de kernreactor van Tsjernobyl.
In 1980 op 26 april op de Zugspitze in het zuiden van Duitsland en de hoogste berg van Duitsland een sneeuwdek van 780 centimeter.
In 1971 op 26 april op het KNMI-station De Bilt -3,3°C en dat is voor De Bilt de laagste temperatuur voor 26 april sinds 1901. In die nacht op het inmiddels opgeheven KNMI-station Soesterberg nog ruim -4°C.
In 1922 op 26 april op het KNMI-station Eelde een maximum-temperatuur van slechts 6,4°C. In Eerbeek, Putten en Warnsveld viel die dag 19 millimeter aan neerslag.
Op 26 april 1920 viel er in het Gelderse Wapenveld maar liefst 94 millimeter neerslag.
Onderstaande foto maakte Jannes Wiersema uit Roodeschool in het paasweekend van 2011 op 24-25 april, grijs en grauw van de paasvuren in Duitsland. Met een oostelijke wind trok de rook Nederland in.
WINDHEKS
Heeft U wel eens van een sneeuwheks gehoord? Deze bestaat echt, althans in Twente! Naast de sneeuwheks kennen ze in Twente ook de windheks. Zo wordt een stofhoos in Twente ook wel een windheks genoemd. In de winterdag kan er soms hele fijne sneeuw vallen en dan kan het soms gebeuren dat deze sneeuw plotseling opdwarrelt de lucht in tot wel enkele meters hoogte en dan spreken ze in Twente van een sneeuwheks.
In Friesland wordt een wervelwind die stof doet opwaaien ook wel een “Simmer-twirre” genoemd. Simmer staat voor zomer en twirre voor wervelwind. In de Brabantse Kempen spreekt men van een “Hau-Mau”.
De benaming windheks of sneeuwheks is overigens niet eens zo vreemd. Zo zie je in droge gebieden waar de wind vrij spel heeft wel eens struiken door de lucht vliegen*, deze worden ook wel windheksen genoemd. Zo wordt de werveldistel die in woestijnen groeit ook wel een windheks genoemd. Als door de droogte de blaadjes van deze plant afvallen droogt de plant uit, door de wind zal deze uitgedroogde distel losgerukt worden en worden meegenomen. Tijdens de vlucht met de wind verliest de distel ook zaden die later weer uitgroeien tot nieuwe distels.