DE VERSCHILLEN OP 5 MEI LOPEN VOOR NEDERLAND HEEL STERK UITEEN!
Voor weer-info klik op onderstaande links:
KNMI WEERPLAZA WEERONLINE KMI-BELGIE WEER.NL WEERNIEUWS-VERWACHTING
Voor extremen etmaal KNMI-stations en het weer een jaar geleden klik op onderstaande links:
temp/neerslag dag/nacht temp/neerslag/wind uren zon een jaar geleden: De Bilt
Maandag 5 mei een hele aardige Bevrijdingsdag met voor de tijd van het jaar voor veel plaatsen vrij normale temperaturen en dat is voor begin mei rond 16°C-17°C. Alleen de koude noordelijke wind maakte het voor het gevoel minder aangenaam.
Voor Borculo de koudste Bevrijdingsdag in 2017 met 10,5°C en de warmste in 1990 met 28,0°C. Dit jaar kwam Borculo tot 16,6°C en daarmee de “koudste” overdag sinds 2021 toen het 11,9°C werd. Overigens vorig jaar in 2024 slechts 0,1°C “warmer” in Borculo met 16,7°C.
In de nachtelijke uren tot in de ochtend was het voor Nederlandse begrippen begin mei aanzienlijk kouder met landelijk de laagste temperaturen van -1,4°C en -1,3°C op respectievelijk de KNMI-stations Hupsel en Deelen. Aan de grond nog veel kouder met -6,5°C en -5,8°C op respectievelijk de KNMI-stations Hupsel en Twente.
Borculo bleef in de nachtelijke- en vroege ochtenduren net boven het vriespunt met +1,0°C op waarnemingshoogte en 0,2°C aan de grond. Voor Borculo wel de laagste minimum-temperatuur voor 5 mei sinds 2020 toen het -0,5°C werd op waarnemingshoogte en aan de grond -1,1°C.
Onderstaande foto maakte Gerard Kiewiet. Bevrijdingsdag in de regio Zuidhorn, stapelwolken afgewisseld met zonnige perioden en dat was het weerbeeld voor veel regio’s.
– In 2024 op 5 mei Bevrijdingsdag veel neerslag over het etmaal tot ruim in de dubbele cijfers. Over het etmaal viel op de KNMI-stations Leeuwarden en Lauwersoog respectievelijk 14,1- en 13,6 millimeter. Enkele neerslagcijfers op amateurstations waren Landsmeer met 20 millimeter, Medemblik 18 millimeter en Wijster 17 millimeter. In Borculo viel op Bevrijdingsdag 2024 slechts 0,2 millimeter.
– In 2023 op 5 mei in Borculo een warme dag met 21,5°C, wel in een onstabiele atmosfeer met later een onweersbui en totaal viel er 9,8 millimeter aan neerslag. Landelijk werd het 21,2°C op het KNMI-station Twente als hoogste temperatuur. Verder veel neerslag tot 15,6- en 15,2 millimeter op respectievelijk de KNMI-stations Herwijnen en Lelystad. In het Groningse Roodeschool viel totaal 46 millimeter. Het KNMI-station Hupsel in de Achterhoek had de hoogste windstoot van het land met 60 kilometer per uur.
– In 2022 op 5 mei nog grondvorst met -0,9°C en -0,7°C op respectievelijk de KNMI-stations Deelen en Hupsel. Overdag in het hele land droog en regionaal veel zon tot 10,5 uur op het KNMI-station Marknesse. De hoogste temperatuur kwam tot een warme dag met 20,5°C op de KNMI-stations Arcen en Heino.
– In 2021 op 5 mei landelijk de hoogste temperatuur op het KNMI-station Ell met 12,1°C. In Roodeschool geen hogere maximum-temperatuur dan 9,2°C en dat werd landelijk de laagste maximum-temperatuur van de maand. In Hendrik Ido Ambacht viel overdag nog een bui met natte sneeuw. Verder ook veel wind met op de Houtribdijk op het IJsselmeer een hoogste windstoot van 82 kilometer per uur.
– In 2020 verliep de nacht naar 5 mei koud met lichte vorst op waarnemingshoogte. Tot vorst op waarnemingshoogte kwam het in de regio’s langs de grens met Duitsland vanaf Drenthe t/m Gelderland. Grondvorst op een veel uitgebreider gebied in nagenoeg de hele noordelijke helft van het land m.u.v. de kustgebieden. De koudste plekken waren de KNMI-stations Eelde en Hupsel met -1,1°C op waarnemingshoogte. Aan de grond de koudste plek het KNMI-station Twente met -4,9°C. De KNMI-stations Eelde en Hupsel hadden aan de grond respectievelijk -4,5°C en -2,7°C. Op waarnemingshoogte had het KNMI-station Twente -1,0°C. Ook in Borculo lichte vorst met -0,5°C en aan de grond -1,1°C en daarmee voor 5 mei een nieuw datumrecord. Het oude datumrecord voor het minimum in de weerhut was in Borculo 0,2°C in 2010 op 5 mei. Voor Borculo was mei 2020 de zevende mei-maand sinds 1981 met lichte vorst op waarnemingshoogte.
Vorst in mei is niet zo bijzonder en komt vaker voor. Bekend daarmee zijn de IJsheiligen in de periode 11-14 mei. Maar de IJsheiligen zijn zeker niet kalendergebonden, soms komen ze vroeger en soms later, maar even zo vaak komen ze ook niet.
– In 2019 in de nacht naar 5 mei de laagste temperatuur van -0,4°C op de KNMI-stations Deelen en Twente en aan de grond de laagste temperatuur van -3,5°C op het KNMI-station Eindhoven. Op waarnemingshoogte had het KNMI-station Eindhoven 0,3°C. De KNMI-stations Deelen en Twente hadden aan de grond respectievelijk -2,2°C en -0,4°C. Het KNMI-station Hupsel had op waarnemingshoogte -0,2°C en aan de grond -2,2°C.
Onderstaande foto maakte Peter de Vries 5 mei 2020 in de omgeving Wilhelminaoord in Drenthe, droogte. Dat was in 2021 bij lange na niet zo erg en in 2022 stak de droogte weer de kop op. In 2023 totaal geen sprake van droogte en in 2024 regionaal ook droogte. Nu in 2025 in diverse regio’s steekt de droogte ook weer de kop op.
BEVRIJDINGSDAG EN “5 MEI”
De hoogste 5 mei temperatuur voor het KNMI-station De Bilt werd in 1916 bereikt met 30,1°C! Door de homogenisatie van data door het KNMI is dit maximum sinds 2016 herleid tot 29,3ºC en daarmee nog wel de warmste 5 mei voor het KNMI-station De Bilt. Bevrijdingsdag heeft Nederland pas vanaf 1945! De warmste Bevrijdingsdag had Nederland in 1990 met 27,8°C op het KNMI-station De Bilt. Bevrijdingsdag is vier keer zomers warm geweest op het KNMI-station De Bilt. De eerste keer dat het op 5 mei 25ºC werd was in 1990 en dat was meteen ook de warmste. Vervolgens in 1995 26,1°C en in 2000 en in 2006 een maximum-temperatuur van 25,3ºC.
Voor het KNMI-station De Bilt met 20,1 millimeter in 1915 de natste 5 mei en de natste Bevrijdingsdag in 1957 met 14 millimeter. Op het KNMI-station Eindhoven op 5 mei 1979 slechts 6,4°C als maximum. Verder viel er 5 mei 1979 lokaal sneeuwbuien en in Vaals lag 15 centimeter sneeuw, nooit zo laat in het seizoen zoveel sneeuw.
In 2015 ontstonden er verspreid zware onweersbuien waar net over de grens in Duitsland zelfs tornado’s bij voorkwamen. In Nederland werden toen op diverse plaatsen bevrijdingsfestivals afgelast omdat het weer te slecht en te gevaarlijk was. In het noorden van Duitsland ontstond zelfs een tornado die voor veel schade zorgde.
Onderstaande foto maakte Frans Sijmons, de tjiftap liep vrolijk over de leliebladeren in zijn vijver op.
Voor Borculo blijft de warmste Bevrijdingsdag ook van 1990 met 28°C. De zonnigste Bevrijdingsdag voor Borculo was in 2008 met 14,8 uur zon. In 2018 op 5 mei kwam Borculo tot 14,7 uur zon en in 2016 op 5 mei 14,4 uur zon. Wat een verschil met 5 mei 2017, toen op het KNMI-station Hoogeveen met 9,3°C als maximum-temperatuur het laagste maximum van de maand. Voor Borculo in 2017 overdag de koudste 5 mei sinds het begin van de waarnemingen in 1981 met 10,5°C. Het oude record was 10,8°C van 5 mei 1996. Nederland en het noorden van Duitsland waren in 2017 op 5 mei de koudste regio’s van Europa samen met het hoge noorden van Scandinavië.
In 2016 nog een bijzondere Bevrijdingsdag, naast Bevrijdingsdag ook Hemelvaartsdag. Voor Borculo werd het 5 mei 2016 met 14,4 uur zon net niet de zonnigste 5 mei, dat blijft 5 mei 2008 met 14,8 uur zon. Voor Hemelvaartsdag was het wel een bijzonder zonnige dag in 2016. In Borculo was het op Hemelvaartsdag niet eerder zo zonnig als we rekening houden met de datum. In 2008 viel Hemelvaartsdag op 1 mei en toen scheen de zon in Borculo 10,8 uur. Voor meer zon daarna moeten we voor Hemelvaartsdag naar 2001 met 15,2 uur zon, maar dat was pas op 24 mei! Verder was de 20,3°C op 5 mei 2016 in Borculo de hoogste temperatuur van 2016 tot dan.
Het KNMI-station De Bilt kwam in 2016 op 5 mei tot 13,8 uur zon en daarmee ook net niet de zonnigste Bevrijdingsdag. In 2000 scheen de zon op 5 mei op het KNMI-station De Bilt 14 uur. Wel werd het de zonnigste Hemelvaartsdag voor het KNMI-station De Bilt zo vroeg in de tijd. De zonnigste Hemelvaart had het KNMI-station De Bilt op 2 juni 2011 met 15,2 uur zon.
Het was niet alleen een bijzondere Hemelvaartsdag en Bevrijdingsdag met het aantal uren zon in 2016! Op 5 mei 2005 was het voor het eerst dat Bevrijdingsdag en Hemelvaartsdag samenvielen. Hemelvaartsdag viel in de 20e eeuw ook op 5 mei in 1910, 1921 en 1932, hier zit een 11 jarige cyclus in. In die jaren was er natuurlijk nog geen Bevrijdingsdag. In deze eeuw zal Bevrijdingsdag slechts éénmaal gelijk vallen met Hemelvaartsdag en dat was in 2016 en dat is 11 jaar na 2005. Daarna moeten we wachten tot het jaar 2157 om deze combinatie weer aan te treffen. Hemelvaartsdag is na de oorlog wel driemaal op 4 mei gevallen, in 2008 was het op 1 mei Hemelvaartsdag en dat is zeer uitzonderlijk.
Onderstaande foto maakte Peter de Vries in de avond rond 22 uur vanaf Schiphol in 2016! In de verte nog het avondrood zichtbaar met de ondergaande zon.
EEN DUIK IN HET VERLEDEN
In 2016 in de nacht naar 5 mei in vrij heldere omstandigheden kwam het met name in het oosten van het land op uitgebreide schaal tot grondvorst en verder in het midden en zuidoosten van het land wat grondvorst. Op waarnemingshoogte kwam het net niet tot vorst, want het KNMI-station Heino bleef maar net boven het vriespunt. In de nacht naar 5 mei 2016 de laagste temperatuur van 0,6°C op het KNMI-station Heino. Aan de grond de laagste temperatuur op het KNMI-station Hupsel met -1,6°C. Het KNMI-station Heino had aan de grond -1,4°C en het KNMI-station Twente -1°C.
In 2014 in de nacht naar 5 mei minimum-temperaturen van 0,7°C op het KNMI-station Hupsel tot 9,5°C op het KNMI-station Vlieland. Aan de grond kwam het wel tot grondvorst en wel op 11 van de 33 KNMI-stations. De laagste temperatuur aan de grond was -3°C op het KNMI-station Twente, het KNMI-station Hupsel had -1,5°C aan de grond.
Onderstaande foto van het akkerviooltje maakte Frans Sijmons uit Klausheide. Het is een heel klein bloempje laag bij de grond. Valt heel vaak niet eens op en je zou er zo voorbij lopen. Het akkerviooltje had een paar koude nachten overleeft in 2014.
De Japanse hoofdstad Tokio was in de vroege ochtend van 5 mei 2014 getroffen door een aardbeving met een kracht van 6,2 op de schaal van Richter.
In het etmaal van 5 mei 2006 was de laagste temperatuur in De Bilt 12,7ºC en daarmee net geen minimum-record. De hoogste minimum-temperatuur voor het KNMI-station De Bilt voor 5 mei blijft staan op 5 mei 1923 met 12,9ºC. Door de homogenisatie van data door het KNMI is dit minimum sinds 2016 herleid tot 12,3ºC.
In 2002 op 5 mei op het KNMI-station De Bilt slechts 9,8ºC als maximum-temperatuur. In Epen viel in de ochtend 34 millimeter neerslag en in Vaals over het etmaal 32 millimeter. In Maastricht regende het 17 uren en in De Bilt 13 neerslaguren.
In 1997 op 5 mei viel in Elspeet 38 millimeter aan neerslag. Verder op diverse plaatsen zwaar onweer met hagel.
In 1991 op 5 mei op het KNMI-station Hupsel lichte vorst met -1,1ºC.
In 1982 viel op 4- en 5 mei in Stramproy totaal 27 millimeter aan neerslag.
Op 5 mei 1957 lag op de Vaalserberg een sneeuwdek van 15 centimeter. Op het KNMI-station Eindhoven slechts 6,4ºC als hoogste temperatuur.
Op 5 mei 1931 op het opgeheven KNMI-station Warnsveld met 2,7°C als minimum de laagste temperatuur van de maand.
De datum 5 mei is voor het KNMI-station De Bilt de vroegste datum waarop de tropische grens van 30°C werd behaald en dat was in 1916. Het werd toen 30,1°C in De Bilt. Maar door de homogenisatie van data door het KNMI is dit maximum sinds 2016 herleid tot 29,3ºC en daarmee geen tropische dag.
In 1916 op 5 mei op het opgeheven KNMI-station Avereest met 30,3ºC de eerste tropische dag van 1916.
SNEEUW IN MEI
Mei mag dan een lentemaand zijn, soms zijn er ook nog winterse trekjes. Op 5 mei 1957 lag er in Vaals nog een sneeuwdek van maar liefst 15 centimeter. In 1979 was er in de eerste dagen van mei sprake van sneeuwjachten met zelfs kleine sneeuwduintjes. Gladheid en kettingbotsingen op de A4 bij Amsterdam. Op zes dagen van die week viel er ergens in Nederland sneeuw. Op de 4e mei lag er in het noordoosten van het land plaatselijk vier centimeter sneeuw. Tien dagen later werd het overigens overal zomers warm! Een uiterste deed zich voor in 1976, op de 1e mei 1976 in De Bilt nog -2,5°C als minimum, maar op de 30e mei tropisch warm met 30,4°C. In 2013 viel op 23 mei nog natte sneeuw in Hoevelaken.
De datum 14 mei 1935 is de laatste datum dat in mei ergens in ons land sneeuw is waargenomen.. Toen lag op het KNMI-station De Bilt een laag van vijf centimeter. Het Friese Sint Annaparochie noteerde op die dag zelfs een sneeuwdek van 10 centimeter! In de strijd tegen de sneeuw en kou werden in de Betuwe 250 ruwoliekachels ingezet om de boomgaarden te vrijwaren van nachtvorstschade.